|
www.ziyouz.com
кутубхонаси
14
bir lahza havoda muallaq osilib qolardi. Shunday paytda u to‘satdan dengizga tushib qolgan haqiqiy
xipcha bel ayolday aniq ko‘zga tashlanardi.
O‘rxon Suv parisi yoniga suzib borar, so‘ng ikkalasi ummon sari yo‘l olishardi.
Endi ular birga suzishar, bir-birlariga tegib-tegmay, tobora shiddat bilan oldinga intilishardi! U
xuddi mana shunday lahzalar nasib kilar degan umidda sarhushlik, sog‘inch azobida qovrilar edi.
Mana, nihoyat ular bir-birlarining visoliga noil bo‘lishdi. Ular aql bovar qilmas kuch va shiddat
bilan tungi okeanning tub-tubidan chiquvchi ajoyib-g‘aroyib shu’la bilan jimirlayotgan ufqning
tayinsiz hududi tomon intilishardi. Ular qarshilaridan tinim bilmay ko‘pirib kelayotgan o‘rkach-
o‘rkach to‘lqinlarni gavdalari bilan yorib, goh balandga, goh pastga parvoz qilishdan cheksiz lazzat
olib o‘qday uchishardi. Ularning yonginasidagi oy esa shoshilayotgan to‘lqinlar tizmasidan ortda
qolmay ko‘zgu shu’lasi yanglig‘ bir yerda turmasdan ikkalasining izidan mudom kuzatib borardi. Shu
lahzalarda yolg‘iz oy bilan yolg‘iz ular — u bilan Suv parisi va cheksiz ummon kengligi hokim edi
borliqqa. Olamda faqat ularu faqat ummon bor edi! Mana shu lahzalarda ularning baxtiyorligi,
shodonligi arshi a’loga yetmoqda edi. Bu erk lazzati, visol tantanasi lazzati edi...
Ular shiddat bilan tinim bilmay suzishar, olamda faqat o‘zlariga atalgan olis maskanga tezroq yetib
borish, u manzilga tezroq yetib, qovushish ehtirosida sarkash suzishar, nihoyat, chaqinday birgina
lahzada hayotning ibtidosiyu intihosining butun lazzatiyu butun alam-achchig‘ini totish nasib etadigan
manzilga tezroq yetishish orzusida tinimsiz talpinishardi.
Shu asnoda ular tilaklariga tezroq yetishish orzusida jon-jahdlari bilan tinim bilmay, to‘xtovsiz
suzib borishardi.
Ular qanchalik tez suzishsa, bir-birovlariga yaqinlashish tuyg‘usi shunchalik alangalanib borardi. U
charchash nimaligini bilmay, jonholatda suzar, urchish manziliga intilib, butun kuch-quvvatini, eng
oxirgi, eng mayda tomchisigacha sarflaydigan losos balig‘iday holdan toyguncha suzar edi. U ishq
yo‘lida o‘limdan ham tap tortmay suzar edi. Sirli Suv parisi esa to‘lqinlar uzra kamalak nurlari
yanglig‘ suv zarralari buluti orasida silliq badani marvaridday tovlanib, O‘rxonni hayratga solgancha
shiddat bilan olg‘a intilardi. Suv zarralarining zangori va oppoq quyuni orasidagi Suv parisining
benihoya go‘zalligidan uning nafasi bo‘g‘ziga tiqilardi.
Ular sira so‘zlashmas, faqat cheksiz ummonda bir-birlarining suv ko‘piklari va zarralari ichida
ko‘rinmay ketgan chehralaridan baxramand bo‘lish ishtiyoqida sabru toqatlari tugab, istaklari tobora
alangalanib, taqdir ularga ravo ko‘rgan makon va zamonga kachon yetarkanmiz, deya tinimsiz
suzishardi...
Ammo ular o‘sha makonga, o‘sha zamonga sira yetolmas edilar. U yerga yetib borishning vaqt-
soati yo‘qqa o‘xshardi...
Ko‘pincha O‘rxonning tushlari nihoyasiga yetmas, to‘satdan uzilib kolar, bir zumda tumanday
tarqab ketardi. Shunday paytlarda u garangsib, taajjubda kolardi. Bundan u chinakamiga xafa bo‘lar,
nimagadir koniqmaganidan, nimaningdir oxiriga yetolmaganidan uzok vaqt ko‘ngli g‘ash bo‘lib
yurardi. Goho oradan ko‘p vaqtlar o‘tgan bo‘lsa ham o‘sha voqeani yana bir boshdan eslar, bularning
hammasi nimani anglatishini jiddiy o‘ylab qolar, har qalay, bularning hammasida allaqanday ma’no
borligini payqar, tushida ko‘rganlariga chin dildan ishonardi, bu narsalar aslida oddiy tush emasligini
his etar edi. Negaki, odatdagi tushlar ba’zan eslansa ham keyin butunlay unutilib ketardi. Bunday
o‘ylar hakida u boshini kotirib o‘tirmasdi, chunki tushga nimalar kirmaydi deysiz. Suv parisini esa
O‘rxon hech qachon unutolmas, uni hayotida ilgari uchratgan va hozir ham olamda bor mavjudot deb
o‘ylardi. Shuning uchun ham qariya har gal tushida Suv parisi bilan uchrashib, kutilmaganda ayrilib
qolganidan chinakamiga xafa bo‘lardi. Bu uchrashuv va ayriliqlarni u chindan ham yuz bergan
voqealar deb bilardi.
Ayniqsa, tushi noxush nihoyalanganda u qattiq iztirob chekardi. U ana shu paytda tushining sirli
nihoyasiga hech qanday izoh topolmay chukur g‘am-anduh, qayg‘u-hasratga cho‘mardi.
Tushida ular orzudagi manzilga yetay-etay deb kolishar, olisda qandaydir sohil ko‘zga tashlanar
Chingiz Aytmatov. Sohil yoqalab chopayotgan olapar (qissa)
Do'stlaringiz bilan baham: | 
