Microsoft Word chahoryor ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
14
Umar ibn al-Hattob Quraysh qabilasi orasida o’zining dovyurakligi va jasurligi bilan 
ma’lum edi. Shu bilan birga u o’ta qat’iy, o’z aytganini oxiriga yetkazadigan kishilardan 
bo’lgan. U kishiga hech kim bas kelolmas ekan. Uni o’ziga tarafdor qilib olganlar uning 
qo’ynini puch yongoq bilan to’lgazib, uning obro’yi va kuch-qudratidan foydalanmoqchi 
bo’lganlar. Bir kuni Umar ketayotganda yo’lda unga yaqindagina islomni qabul qilgan 
Nuaym to’qnash kelib qoladi. 
—
Х
o’sh, yo’l bo’lsin, Umar?—dedi Nuaym. Shunda Umar unga qarab: 
— Qurayshlar ichida yangi din chiqargan Muhammadni saranjom qilib kelay,— dedi. 
— Obbo Umarey,— dedi Nuaym,— eshitmadingmi singling bilan kuyoving uning diniga 
kirishdi-ku. Sen oldin ularni bu yo’ldan qaytar. 
Umar sarosimaga tushib qoladi. So’ng yo’lini o’zgartirib, to’ppa-to’g’ri singlisinikiga 
ravona bo’ladi. 
Umar ibn al-Hattob singlisining uyiga kirsa, ich-karidan Qur’on tilovat qilinayotgan ovoz 
eshitilib qoladi. U eshik oldida qotib qoladi. Hamon Qur’on tilovati davom etar, 
singlisining mayin va hazin ovozi yuraklarni zabt etar, kishini hayolga chumdirib qo’yar 
edi. Umar shahdam qadam tashlab, ichkariga kiradi. Singlisi bilan kuyovi darhol 
o’qiyotgan Qur’on sahifasini yopib qo’yadilar. Shunda Umar ularga: 
— Qani ko’rsatinglarchi, nimani o’qiyapsizlar?— deb so’radi. Bu orada ular o’qiyotgan 
narsasini berkitishga ulgurgan edilar. Kuyovi Umar avzoini ko’rib, undan xavfsirab 
g’uldiradi: 
— Hech narsa o’qiyotganimiz yo’q. 
Umar darg’azab bo’lib o’zini tutolmadi: 
— Sen ham unga ergashdingmi,— dediyu kuyovini yoqasidan tutib bug’di, uni yerga 
qulatdi. Akasining bu harakatidan norozi bo’lgan singlisi Fotima erini uning qo’lidan 
qutqarmoqchi bo’lganida, Umar unga ham bir tarsaki qo’yib, og’zu burnini qonga beladi. 
Singlisi yig’lab, Hudoga nola qildi. 
Bu holdan negadir Umar bir seskanib ketdi. Avvaliga singlisining holini ko’rib unga 
achindi, keyin kuyovini bug’ganiga o’zicha xijolat chekdi, nojo’ya ish qilganiga 
pushaymon qildi. Shunda singlisi va kuyoviga tikilib: 
— Qani beringlarchi, bir ko’ray, o’qiyotgan narsalaringni,— dedi. 
Fotima hayolga botdi, u hech narsa bermadi. Keyin zora u biroz yumshasa, degan fikrda 
Qur’on tilovat qilishga tushdi. Shunda uning mayin ovozi Umar qalbnni ezganday bo’ldi, 
uning ko’ngli yumshadi, surishtirmasdan nojuya qilgan harakatidan, singlisi, kuyovini 
urganidan birmuncha xijolat chekkanday bo’ldi. Shundan so’ng u behosdan payg’ambar 
sahobalari bilan suhbat qurib o’tirgan uy tomonga ravona bo’ldi. 
Shu tariqa u to’g’ri paygambar(sallallohu alayhi vassallam) qoshiga borib, islom dinini 
qabul qildi. Manbalarda aytilishicha, Umar musulmon bo’lganlarning qirqinchisi edi. 
Umar bir necha bor uylangan edi. Uning to’rt farzandi mashhurdir. Biri 
payg’ambar(sallallohu alayhi vassallam)ning xotini bo’lgan 
Х
afsa, bir o’gli hadis ilmida 
mashhur bo’lgan Abdulloh ibn Umar, boshqasi o’zining jasorati bilan mashhur bulgan 
Ubaydulloh ibn Umar va yana biri Osim ibn Umardir. 
Umar ibn al-Hattob o’z davrining bilimdoni va har tomonlama yetuk olim edi. Islomni 
qabul qilgach, butun kuch-qudratini islom yo’liga sarf qildi, payg’ambar (sallallohu alayhi 
vassallam) rejasi bilan ish olib bordi. Ammo Makkada faoliyat 
olib borish ancha qiyin bo’lgach, turli guruhlarning hamla-hujumi tufayli ularning bu 
yerda qolishi ancha mushkul bo’lib qoldi. Shuning uchun asta-sekin Makkani 
tark etib, goh ochiq, goh. yashirin ravishda Madina tomonga ko’chish boshlandi. Hamma 
musulmon bo’lganlar birin-ketin ko’chib ketdilar. 
Ammo Umar yashirincha ko’chmadi. U qilichini qinidan sug’irib olganicha kuppa-kunduzi 

---

Chahoryorlar. Abdusodiq Irisov