Microsoft Word ayollarga xos masalalar doc

“Ziynatlarini ochmasinlar”
oyati. Bu oyati karima 
ziynatlarni ochishni harom qilgan. Ziynat ikki xildir – biri yaratilishdan bo‘lgan ziynat, 
ikkinchisi esa erishilgan ziynat. Yuz yaratilishdan bo‘lgan bir ziynatdir. Hatto 
go‘zallikning asli fitna va fasod manbaidir. Erishilgan ziynat esa kiyilgan go‘zal libos, 
taqinchoqlar, ko‘zga surilgan surma, qo‘lga qo‘yilgan xinaga o‘xshash narsalardir. Oyati 
karima ayollarga qaydsiz, shartsiz ravishda erkaklarga a’zolarini va ziynatlarini ochishni 
ta’qiqlaydi, harom qiladi. Shofe’iy va hanbaliylar fikriga ko‘ra, “Bulardan ko‘rinib 
turganlari mustasno” ifodasidan maqsad, qasdsiz o‘z-o‘zidan, ya’ni, ixtiyorsiz ochilgan 
qismidir. Masalan, shamol ayolning yopinchig‘ini, ro‘molini ko‘tarib ochib yuborishi. 
Chunki oyat ma’nosi: “Ayollar ziynatlarini qat’iyan ochmasinlar. Ochgan taqdirda tanqid 
etiladi. Qasdsiz o‘z-o‘zidan, shamol kabi ixtiyorsiz narsalar sababi bilan ochilsa tanqid 
etilmaydi”. Shunday ekan, yuz-qo‘l ham ochilishi ta’qiqlangan ziynatlardandir. 
Yuz va qo‘lning avrat emasligini da’vo qilgan olimlar yuz va qo‘llarda hech bir ziynat 
ashyosi bo‘lmasligini va bularning ochilishi fitnaga sabab bo‘lmasligini shart qilib 
qo‘ymoqdalar.
Ayollar ziynatlarini ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan mahramlar
Qur’oni karim ayollar ziynatlarini ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan erdan tashqari mahram 
erkaklarni umumiy hukmdan istisno tarzda birma-bir sanagan. Buning hikmati oyatda 
zikr qilingan erkaklar bilan ayolning davomli muomalada va birga bo‘lish zaruratidir. Bu 
erkaklar ayol ila qarindoshlik rishtasi bilan bog‘liq va fitnaga o‘rin yo‘q.
Ayollarning mahramlari
1. Er. Er xotinining barcha joylariga, butun vujudiga qarashi mubohdir. Oyatda istisno 
etilgan a’zolardan tashqari barcha a’zolardan manfaatlanishi mumkin. 
Qurtubiy shunday dedilar: “Ayolning eri va joriyaning xo‘jayini uning butun vujudiga 
boqishi mumkin bo‘lganidek, bir istisnodan tashqari barcha a’zolaridan ham foydalana 
oladi. Shuning uchun ham Alloh taolo ayol ziynatlarini ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan 
erkaklar sanog‘ini er bilan boshlagandir”.
2. Ota va bobolar. Ayolning ota va ona tomonidan otalari ayni hukmdadir. 
3. Erning otasi. 
4. Ayolning o‘z o‘g‘illari, erning o‘g‘illari va nabiralari. 
5. Ayolning qarindoshi (aka-uka, opa-singil)lari. Xoh ota-onasi bir, xoh faqat ona yoki 
ota bir qarindoshi bo‘lsin, farqi yo‘q. 
6. Qarindosh (aka-uka, opa-singil)larning o‘g‘illari.
Sanalganlarning bari ayolga mahramdirlar. Bular oldida ziynatlarini ochish mubohdir.
Alloh taolo bu oyatda amaki va tog‘alariga oid hukmni bayon etmagan. Barcha 

---

Ayollarga xos masalalar. Fotimaxon Sulaymon qori qizi