Microsoft Word автонинг умумий тузилиши lotin охири doc

AVTOMOBIL KUZOVI 
Avtomobilning energiya manbai dvigatel, transmissiya, yurish 
qismi, boshqaruv mexanizmi o‘z vazifasini bajara olishi uchun biror 
qismga mahkamlanishi kerak. Bundan tashqari, avtomobilda yuk va 
yo‘lovchilarni ham joylashtirish zarur. Yuk avtomobillarida haydovchiga 
ayrim joy ajratilgani uchun kabina ham kerak. 
Ko‘tarib turuvchi qism avtomobilga zarur hamma agregat, 
mexanizm, uzellarni joylashtirish uchun kerak. 
Ko‘tarib turuvchi qismga asosan rama mansub bo‘lib, ramasiz 
konstruksiyalarda esa kuzov hisoblanadi. 
7.1. Kuzov jihozlari va uning tuzilishi 
Avtomobilda shunday qism ham bo‘lishi zarurki, u yukni, 
yo‘lovchilarni (yengil avtomobil va avtobuslarda) joylashtirish hamda 
ularni tashqi atrof-muhit ta’siridan saqlab turishi uchun xizmat qiladi. 
Kuzovlarning vazifasi bo‘yicha yuk uchun (yog‘och yoki temir 
platforma), yo‘lovchilar uchun, yuk uchun va maxsus turlari bo‘ladi. 
Yo‘lovchilar uchun mo‘ljallangan kuzovlar umumiy vazifani 
bajaruvchi (yengil avtomobil va avtobuslar kuzoviga) hamda 
maxsuslariga (laboratoriya, ta’mirlashga mo‘ljallangan, yong‘indan 
xavfli) bo‘linadi. 
84-rasm. Yuklamani to‘la qabul qiluvchi yengil avtomobil kuzovi
.
1-oldingi bamper; 2-dvigatel kapoti; 3-haydovchi va yo‘lovchi o‘rindiqlari; 4-yuk 
xonasining qopqog‘i; 5-eshiklar; 6-qanotlar; 7-ketingi bamper. 
6
2
1
3
4
5
7

---

 135
Sinchsiz kuzovlar bir butun bo‘lib, yetarlicha bikr bo‘lishi uchun 
ayrim qismlarining ko‘ndalang kesimi jim-jimador bo‘ladi (yengil 
avtomobil kuzovlari). 
Zamonaviy yengil avtomobillarda yuklamani to‘la qabul qiluvchi va 
yo‘lovchilarni joylashtirishga mo‘ljallangan kuzovlar ishlatiladi 
(84-rasm).
Kuzov bir butun po‘latdan shtampalab qilingan qobig‘ bo‘lib, unga 
kapot, yuk xonasining qopqog‘i, eshiklar, qanotlar, radiator pardasi, 
oldingi va ketingi bamperlar iboratdir. Kuzovning qobig‘i bir bugun 
payvand qilingan qismlardan iborat bo‘lib, ikkita old qanotlar, orqa qanot 
bilan bir qilib ishlangan ikkita yon tomon, kuzov tomi, payvand qilib 
biriktirilgan (84-rasm). 
Kuzovning ikki tomonida ikkitadan ochiq joylar bo‘lib, ularga eshik-
lar sharnir yordamida mahkamlangan. Eshiklar shtampalab tayyorlangan 
tashqi va ichki panellardan iborat bo‘lib, payvand bilan biriktirilgan. 
Eshiklar oynasi toblangan shishadan yasalgan. Old va orqa oynalar uch 
qavatli bo‘lib, sinib ketganda o‘z ko‘rinishini yo‘qotmaydi va xavfsiz 
hisoblanadi. 
Kapot kuzovning old qismini berkitib turadi, u kuzovga ikkita ilgak 
bilan biriktirilgan. Kapot uni yopiq holatda ushlab turuvchi qulfga ega. 
Qulf kuzov ichidan ochiluvchi ilgakga ega. 
Kuzov yukxonasi oldingi g‘ildiraklari yetakchi va klassik 
komponovkali avtomobillarda ketinda joylashgan. Unda yo‘lov-
chilarning yuki, zahira g‘ildirak va haydovchi asboblari saqlanadi. U 
qo‘shaloq ilgak yordamida kuzovga mahkamlangan bo‘lib, old qismida 
ichidan qulf o‘rnatilgan. 
Kuzov ichida bir yoki ikki qator o‘rindiqlar o‘rnatilgan, haydovchi 
va yo‘lovchi o‘rindig‘i qulaylik uchun bo‘ylama yo‘nalishda va 
suyanchig‘i og‘ib, rostlanadigan qilib yasalgan. 
85-rasm. NEXIA avtomobilini buyash
.

---

 136
Tiko avtomobilining kuzovi yuklamani to‘la qabul kiluvchi, ikki 
katta bo‘laqsan iborat, beshta eshikli bo‘lib, po‘latdan shtampalab 
yasalib payvanddab yig‘ilgan. Kuzovning old qismiga ikkita bo‘ylama 
lonjeronli va ko‘ndalang joylashgan ikkita to‘siqdan iborat payvandlab 
yasalgan qurilma biriktirilgan bo‘lib, unga dvigatel va transmissiya 
agregatlari mahkamlanadi. 
Neksiya avtomobilining kuzovi yuklamani to‘la qabul qiluvchi 
turiga mansub bo‘lib, to‘rt eshikli, po‘latdan shtampalab yasalgan 
qismlarni nuqtali payvandlash usulida yig‘ilgan. Oldi qismida ikkitadan 
lonjeron va to‘sindan iborat qurilma bo‘lib, unga dvigatel, transmissiya 
agregatlari biriktirilgan. 
Damas avtomobilining kuzovi shtampalab tayyorlangan qismlarni 
payvandlab yig‘ilgan bo‘lib, u zinapoyasimon ramaga mahkamlangan. 
Avtomobilning transmissiya agregatlari ramaga mahkamlangan bo‘lib, 
kuzov yo‘lovchilarni joylashtirish uchun xizmat qiladi. 
Kuzovni zavod tomonidan buyosh usuli 85-rasmda ko‘rsatilgan.