Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

QAZVIN 
YER TAGIDAN O‘TGAN TOG‘ 
Qorli Elbrus* tizma tog‘i Hazar* dengizining janubidan, Safedrud deb ataladigan oqish 
suvli daryodan boshlanadi-yu, Mozandaron va Gurgonni aylanib o‘tib, Turkman elining 
chegarasigacha yuzlab chaqirim masofaga cho‘ziladi. Hazar dengizining sernam havosi 
Mozandaron o‘rmonlariga tez-tez yomg‘ir olib keladi, Elbrus tizmasining shimol tomoniga 
yoqqan qalin qorlar uzoq saqlanadi. Ammo quyuq bulutlar baland tog‘lardan oshib 
o‘tolmagani uchun Elbrus tizmasining janubiy etaklarida joylashgan Qazvinda quruq va 
iliq kunlar ko‘p bo‘ladi. 
Qishning oftobli kunlarida shoh Tahmasp Elbrus tog‘ining kungay etaklarida ov qilib 
yurgan edi, Mirzo Humoyundan shoshilinch elchi kelganini eshitib, uni archazor o‘rmon 
orasidagi xushmanzara yalanglikda o‘zining havorang kimxob chodirida qabul qildi. 
Bayramxon Hilmon daryosi bo‘yidagi Xuroson-u Mashhad orqali Qazvingacha bo‘lgan bir 
oylik yo‘lni qahraton qish faslida yigirma kunda bosib o‘tgan, qattiq charchaganidan 
oyoq ustida zo‘rg‘a turar edi. U shohga ta’zim qilib yukunganda boshi aylanib 
gandiraklab ketdi. Buni ko‘rgan Tahmasp unga chap tomonidan — uch qadamcha joyni 
ko‘rsatdi-da: 
— Keching!* — dedi. 
Shohning soqolsiz iyagi, uzun mo‘ylovi, devday yirik gavdasi bahaybat ko‘rinsa ham, 
yirik-yirik ko‘zlari Bayramxonga kutilmagan bir iliqlik bilan boqqanday tuyuldi. 
Bugun ov o‘ngidan kelgan, shoh o‘z qo‘li bilan otgan arxarlar* chodir tashqarisida qor 
ustida yotar, ularning qop-qora beozor ko‘zlari va mayin yunglari Tahmaspda ovchilik 
sururi bilan birga o‘rmonda yayrab yurgan shu tirik jonvorlarning abadiy so‘ngan 
hayotlariga nisbatan ozgina achinish hissi ham uyg‘otmoqda edi. 
U Humoyunning «olampanoh» deb boshlanadigan maktubini o‘qiganda va uning boshiga 
tushgan mushkul savdolar tafsilotini Bayramxondan eshit-ganda: 
— Chox afsus! — dedi. — Bizim Hindistondagi suyangan dag‘imiz Mirzo Humoyun edi. 
Oning o‘zidan ham xatolar o‘tmishki, toj-u taxtidan ayrilmishdir. 
Tahmasp Humoyunning bir vaqtlar kayf-u safoga berilganini, Agrada goho haftalab 
bazmlar o‘tkazganini, saxiylikda hamma podsholardan o‘zgisi kelib, qaysi bir marosimda 
o‘n ikki ming kishiga sarupo kiygizganini eshitgan edi. Inisi Komron Kobul-u G‘azniga 
qanoat qilmay Panjobni ham zabt etganda Humoyun uni darhol quvib yubormaganini, 
yumshoqlik qilib shunday tajovuzni kechirganini shoh Tahmasp uning yana bir katta 
xatosi deb hisoblardi. Tahmaspning o‘zi hozir Shirvonda hokimlik qilayotgan inisi Alqas 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov