Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
26
* H i j r i y — melodiy 1530-yilga to‘g‘ri keladi. 
* I d i l — Volga. 
* K n ya z demoqchi. 
* Hindistondan Moskvaga birinchi marta Bobur elchisi borgani o‘sha davrning katta voqealaridan biri bo‘lganini ziyrak rus solnomachilari 
sezadilar. Ular Xo‘ja Husaynning nomini ham, Bobur yuborgan yorliqda Hindiston bilan Moskva orasida do‘stlik va birodarlik aloqalarini 
o‘rnatish taklif qilinganini ham, Vasiliy Ioannovich bu yorliqqa javoban 1533-yilning sentabr oyida nimalar deganini ham maxsus solnomaga 
ba-tafsil yozib qo‘yadilar. Bu solnoma ulug‘ rus tarixchisi N.M. Karamzinning asarida XII jild, 1852-y. nashri, 163-betda keltirilgan. 
* S a m u r — sobol.
* * * 
Uchinchi bo‘lib turgan «Oroyish» kemasi oldida yasan-tusan ayollar ko‘rindi. Humoyun 
ularning onaboshisi Xonzoda begimni uzoqdan tanidi. Singlisi Gulbadan, Hindolning 
kelinchagi Sultonim, haram ahlidan Beka begim olti yashar qizchasi Aqiqa bilan... 
Boshqa chiroyli qizlar ham bor. Ular kim bo‘ldi? Oldinda ketayotgan Humoyun ukasi 
Hindolni yoniga imladi. Turdibekka esa: 
— Siz elchilarni ahli davlat bilan birga kemaga boshlang, — dedi. — Biz Hindol bilan 
ammam hazratlarini ko‘rib o‘taylik. 
Og‘a-ini «Oroyish» kemasiga burildilar. Podsho kelayotganini ko‘rgan ayollar qaddi-
qomatlarini rostlab, Xonzoda begimdan narida tizilib turdilar. Humoyun va Hindol 
ammalariga yelkalarini berib ko‘rishar ekanlar, yosh ayollar ularga bosh egib ta’zim 
qildilar. Humoyun ularni navro‘z bilan muborakbod qildi. 
— Mana shu «Oroyish» kemasi bizdan sizlarga navro‘z savg‘osidir, — deb hazillashdi. 
Singlisi Gulbadan begim Sultonim bilan sho‘x bir ko‘z urishtirib oldi-da, hazil bilan javob 
qildi: 
— Hazratim, saxovatingizdan minnatdormiz, ammo bu ulkan kemani uyga olib 
ketolmagaymiz. Biz, ojizalar, uyga ko‘tarib ketishga kuchimiz yetadigan sovg‘alardan 
umidvormiz! 
Hammalari bir kulib oldilar. Humoyun: 
— Ular ham berilgay! — dedi. — Lekin avval biz bir neni bilaylik: bizga ham atalgan 
navro‘z savg‘olaringiz bo‘lurmi? 
Kulgi yana bir daraja balandroq yangradi. Gulbadan Xonzoda begimga qarab: 
— Ammam hazratlari sizga atab bir g‘aroyib savg‘o tayyorlamoqchilar, — dedi. 
Humoyun ammasiga umid bilan yuzlandi. Shunda Xonzoda begim Hamida bonu va uning 
yonidagi qizlarga ishora qilib dedi: 
— Humoyunjon, siz qizlarning chavgon o‘yiniga ishtiyoqmand edingiz-a? 
— Ha, navro‘z ayyomida biz uchun bundan maroqli tomosha yo‘q. 
— Undoq bo‘lsa aniq vaqtini tayin eting. Qizlarimiz sizga chavgon tomoshasi 
ko‘rsatmoqchilar. 
Humoyun qizlar orasida eng ko‘hligi bo‘lgan Hamida bonuga qiziqib qaradi-yu: 
— Bajonidil! — dedi. — Mana bugunoq... 
Erining Hamida bonuga qaragan ko‘zlari cho‘g‘day yonib ketganini payqagan Beka begim 
lablari alamdan titrab gapirdi: 
— Hazratim, balki bugunga kema sayri ham yetarlidir? 
Humoyun xotinining savoli tagidagi alamli ma’noni tushunib o‘ng‘aysizlandi. Ikki oydan 
beri Beka begimni yo‘qlamay qo‘ygan er, yana onasi o‘pmagan qizlarga ko‘zi yonib 
qaragani Humoyunning o‘ziga ham noqulay tuyuldi. Naryoqda ikkinchi xotini Mevajon 
o‘zini baxtsiz sezib, g‘amgin bo‘lib yuribdi. Humoyun hindi tilini o‘rgangan, bultur Chand 
bibi degan hind qiziga ham uylangan edi. Bu juvon kecha xobgohda Humoyunning 
ko‘ksiga bosh qo‘yib yum-yum yig‘lagani hozir esiga tushib ko‘ngli xira bo‘ldi. 
Qora shirindan kelgan ohuday chaqqon Chand bibi Humoyunga tegmasdan oldin 
qanchalik sho‘x va quvnoq edi! Uning otasi Humoyunning kutubxonasida sanskrit 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov