Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
71
Humoyun ham yaqin bir kishisi tirilib kelganday quvonib gapirdi: 
— Siz sabab bo‘ldingiz-u, haqiqatni bildik, Hamida bonu! 
Hamida xatni sinchiklab o‘qiy boshladi: 
«Unutilmas og‘am mirzo Humoyun! 
O‘zingiz og‘ir kulfatlarni boshdan kechirib yurgan kunlaringizda meni yod etib maxsus 
odam yuborganingiz majruh dilimga malham bo‘ldi. Sizning maktubingizni ham, Hamida 
bonuning javobini ham yig‘lab o‘qidim. Toj-u taxt qanday balo ekanki, hammamizga 
shuncha baxtsizliklar keltirdi. minba’d men shohlik dargohlariga qadam bosmaslikka ahd 
qildim...» 
Nizom Afzalbek degan mushrifga ish buyurganini, davlatni boshqarishda tajribasi yo‘q 
odamni saroydagi mal’unlar qanday aldab qo‘lga tushirganlarini, kechasi o‘rmonda uni 
ayovsiz pichoqlab, urib, o‘ldirgandan battar qilganlarini yozgan edi. Yo‘qolgan mollarini 
qidirib chiqqan bir dehqon ziyrak itlari yordamida qorong‘ida Nizomni behush yotgan 
joyidan topib oladi. Baquvvat yigit bo‘lgan Nizom hali jon bermagan ekan. Rahmdil 
dehqon uning yaralarini bog‘laydi, o‘g‘li yordamida uyiga olib borib, qo‘lidan kelganicha 
muolaja qiladi. Qishloq tabibi unga yordam beradi. Nizom goh hud, goh behud bo‘lib 
uzoq yotadi. Sal o‘ziga kelib tilga kirganda, «meni yashiringlar, hech kimga aytmanglar» 
deydi. O‘sha g‘alamislar bilib qolsa yana kelishlaridan qo‘rqadi. Nizom otini ham 
yashiradi, ismini so‘raganlarga «Salim» deydi. Hozir turib yuradigan bo‘lgan Nizom shu 
kunlarda ota-onasi bilan Ajmirda ekan, o‘tirgan joyida savat to‘qib tirikchilik tebratar 
ekan. La’l Chand uni tabib akasi Bayju yordamida zo‘rg‘a topibdi. 
Humoyun filbon bilan yuborgan ming tanga oltin Nizomning og‘ir kuniga juda asqatadi. 
Dushmanlari o‘shanda uni nag‘alli poshnalari bilan tepib umurtqasiga zarar yetkazgan 
ekan. U haligacha hassaga suyanib yurar, Humoyundan kelgan pulning bir qismini ota-
onasiga berib, qolganiga muolajani davom qildirmoqchi edi. 
«O‘shanda shohlik g‘ururiga berilib qilgan xatolarimdan hali ham pushaymonmen, — deb 
davom etgan edi Nizom o‘z maktubini. — Hamida bonuga yozgan xatim juda pok va 
samimiy edi. Faqat nopok odamlar shu tufayli bonuning diliga ozor yetkazgan bo‘lsalar, 
men uzr so‘rayman. Yoshlik sho‘xliklarim uchun shunchalik qattiq jazolandim. Hamida 
bonu o‘z javoblarida menga «og‘a» deb murojaat qilibdirlar. Men ham Hamida bonuni 
qiyomatlik singlim deb bilurmen. Ikkovlaringizga chin dilimdan baxt tilaymen. 
Duoyi salom bilan qiyomatlik iningiz Nizom». 
Hamida bonu xatni o‘qib bo‘lganda qarama-qarshi tuyg‘ular girdobida qoldi. Avval 
Nizomning tirik qolganidan quvongan bo‘lsa, sal o‘tgach, uning o‘rmonda qanday 
pichoqlangan va toptalganini ko‘z oldiga keltirib dahshatga tushdi. Aralash-quralash 
tuyg‘ular girdobini tig‘day yorib o‘tgan tuyg‘u — Nizomni shu ko‘yga solgan 
dushmanlarga qarshi intiqom istagi bo‘ldi-yu, Hamida bonu yoshli ko‘zlarini Humoyunga 
tikib, o‘pkasi to‘lib so‘radi: 
— Hazratim, bu Afzalbek degan mushrif jazosini olmagaymi? 
— Afzalbekni izlab topolmadik. Hozir Kobulda inimiz Komron uni o‘z qanoti ostiga olib 
yurgan emish. 
— Said Xalil-chi? 
— La’l Chandning aytishicha, Agrada uni Shershoh zindondan bo‘shatib, yana katta diniy 
lavozim beribdir. Bu dunyoda makkor-u uddaburonlarning oshig‘i doim olchi, Hamida 
bonu! 
— Ilohim qilgan yomonliklari xudodan qaytsin! Ammo Nizomni... tutingan og‘am deb 
edim... Bu maktubini o‘qib uning ulug‘ qalbi oldida sajda qilgim keldi. 
Hamida bonu Nizomning arzongina qog‘ozga yozilgan maktubini ochiq tutgan holda 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov