Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
35
ichi esa sidirg‘a sariq atlasdan qavilgan edi. Sherxon shomiyona to‘ridagi baland 
shahnishinda chordana qurib sokin o‘ltiribdi. Kiyimlari bezaksiz odmi ipakdan, kichkina 
sallasiga ham gavhar yoki boshqa toshlar qadalmagan, ammo burgutnikiga o‘xshash 
ko‘z qarashlari va mag‘rur o‘ltirishi Bayramxonda hayiqishga o‘xshagan bir tuyg‘u 
uyg‘otdi. Bayramxon unga ta’zim qilib, Humoyunning muhri bosilgan maktubni topshirdi. 
Sherxon maktubni o‘qib bo‘lguncha elchilar uning ishorasi bilan pastdagi kimxob 
ko‘rpachalarga cho‘kka tushib o‘ltirdilar. Sherxon o‘ltirgan shahnishin bir gazcha 
balandda edi. U Bayramxonga yuqoridan turib kinoyali so‘z qotdi: 
— Podshoyingiz Chunor evaziga Bangolani talab qilmoqda-ku! 
— Davlatpanoh, — dedi Bayramxon qo‘lini ko‘ksiga qo‘yarkan. — Bangola to‘qqiz yildan 
beri Humoyun hazratlarining qalamravidadir. 
— Ammo bizning afg‘on qavmlarimiz Bangolada yuz yillardan beri yashab kelmoqda. 
Ular bizga qarindosh, ko‘plari bilan quda-anda bo‘lganmiz. Endi sizlarni deb orani 
uzaylikmi? 
— Davlatpanoh, qarindoshchilik, quda-andachilik bemalol davom etaversin. Faqat 
Bangolaga bu yilgidek qo‘shin tortilmasa, xazinalar talanmasa, qon to‘kilmasa bas... 
— Sizlar Chunorni olti oy qamal qilib ozmuncha qon to‘kdilaringizmi? Bangolada biz ana 
shuning qasdini oldik! 
— Biz butun qasoskorlik haqida emas, sulh haqida so‘zlashgani keldik, davlatpanoh. 
Ayniqsa, hozir pashkol kunlarida faqat inson emas, butun tabiat ham urushsiz tinch 
yashamoqqa alohida bir ehtiyoj sezadir. Siz ma’rifatli sarkardasiz, «Chunor berilsa sulh 
tuzgaymiz», deb odam yuborgan ekansiz. Shunga javoban Humoyun hazratlari bizni 
vakil qilib jo‘natdilar. 
Sherxon Humoyunning maktubiga yana bir ko‘z yugurtirdi-yu: 
— Behuda qon to‘kilishini biz ham istamaymiz! — dedi. — Chunor bizga berilsa 
podshohingiz qo‘ygan shart qabul qilingay. 
Bu gaplar davomida Xo‘ja Husayn qo‘ynidan uncha katta bo‘lmagan zarhal muqovali bir 
kitob oldi. Bu — mo‘jaz harflar bilan ko‘chirilgan Qur’on edi. Xo‘ja Husayn uni ko‘ziga 
surib o‘pdi-yu, o‘rnidan turib Sherxonga uzatdi: 
— Davlatpanoh, siz aytgan dono gaplarga mana shu Kalomi Alloh guvoh bo‘lsin, oling! 
Sherxon birdan sergaklandi: 
— Taqsir, siz bu... Qur’onni o‘rtaga qo‘yib, bizga qasam ichdirmoqchimisiz? — dedi. 
Sherxonning ko‘zlari tahdidli chaqnaganidan qo‘rqib ketgan Xo‘ja Husayn: 
— Zinhor bunday niyat xayolimizga kelgan emas, davlatpanoh! — dedi. — Sizga nek 
maqsad yo‘lida Qur’oni sharif madadkor bo‘lsin deb... savg‘o tarzida olib keldik. 
— Unday bo‘lsa biz savg‘oni qabul qilgaymiz! — Sherxon Qur’onni Xo‘janing qo‘lidan 
olib, naridan beri ko‘ziga surgan bo‘ldi-da, mulozimiga uzatdi: — Bu sharif kitobni 
bizning masjidimizga eltib, o‘ziga munosib mehrobga qo‘ying. 
Bundan keyingi muzokara Chunorning Sherxonga qay tartibda topshirilishi haqida ketdi. 
Humoyun qo‘shini Karamnasa daryosidan va Banorasdan nariga o‘tguncha Sherxon 
hozirgi qarorgohidan qo‘zg‘almay turishga so‘z berdi. Humoyun Chunorga chopar 
yuborib, undagi qo‘riqchi askarlarini va qurol-yarog‘larini chiqartirguncha bir hafta o‘tadi. 
Bu muhlat tugagandan keyin Sherxon borib qal’ani egallaydi. Humoyun va Sherxon 
minba’d bir-birlari bilan tinch-totuv yashash haqidagi bitimga Chunorda imzo qo‘yadilar. 
Bayramxon muzokarani tugatib ketayotganda: 
— Davlatpanoh, siz-u biz yer-u osmon guvohligida sulh tuzib, unga sodiq qolish 
majburiyatini oldik,— dedi. — Podshohimiz huzuriga shu xulosa bilan qaytsak rozimisiz? 
Sherxonning ko‘zlari Bayramxonga «sen kim bo‘libsenki, mendan sodiqlik talab 
qilursen?» — degandek sovuq istehzo bilan tikildi, ammo uning istar-istamas jilmaygan 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov