Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
318
ko‘kka yetmishdir. Mana, hozir Kashmirning afsonaviy go‘zalliklaridan zavq olib, o‘zimni 
baxtiyor sezmoqdamen! 
Kashmirga kelishdan oldin Gulbadan begim Akbarning iltimosiga ko‘ra «Humoyunnoma» 
kitobini yozib tugatgan edi. Humoyun davrining barcha achchiq-chuchuklarini birga 
boshdan kechirgan Hamida bonu ham Gulbadanga o‘zi yaxshi bilgan voqealarni aytib 
berib, kitobning mukammal chiqishiga ko‘maklashgan edi. Akbarga Bobur bobosining 
o‘lmas xotiralariday samimiy va haqqoniy tuyulgan bu kitobda faqat ayollargina aytib 
bera oladigan shunday nozik va go‘zal nuqtalar bor ediki, ularni o‘qigan odam Gulbadan 
begimning nafis didiga ham, adiblik iste’dodiga ham tan bermay turolmas edi. Akbar 
ammasini shunday kitob yozgani uchun astoydil bir quvontirgisi kelib Kashmirga ataylab 
olib kelgan edi. 
— Ammajon, siz Kashmirdan qanchalik zavqlansangiz, men siz yozgan kitobdan 
shunchalik zavq oldim! 
Akbarning bu bahosini eshitganda Gulbadan begimning ko‘zlariga quvonch yoshlari 
quyulib keldi. 
— Ilohim uzoq umr ko‘ring, Akbarjon! Kashmirning bodomzorlari, anorzorlari, tutzorlari, 
mirzateraklari xuddi Farg‘ona vodiysini eslatar emish. Men o‘zim-ku, Farg‘ona vodiysini 
ko‘rganim yo‘q, lekin Qilichxon Andijoniy Kashmirga kelgandan beri tug‘ilgan joylarini 
qo‘msab yuragi ezilib yuribdir. 
Hamida bonu og‘ir tin oldi-yu: 
— Mening rahmatli otam ham Toshkent-u Samarqandni qayta ko‘rolmay armon bilan 
o‘tib ketdilar, — dedi.
Bu gaplar ta’sirida Akbarning xayoli tog‘lar osha Sirdaryo va Amudaryo bo‘ylariga tomon 
uchdi. Kashmir orqali Qashqarga, undan O‘sh orqali Andijon-u Farg‘onaga olib boradigan 
tog‘ yo‘llarining xaritasini shu bugun kechasi sinchiklab ko‘rib chiqqani esiga tushdi. 
Himolay va Pomir tog‘larining oraliqlaridan o‘tadigan bu yo‘l Kobul va Termiz orqali 
boradigan yo‘ldan bir necha barobar yaqin. Dehlida Po‘lat vasvas otgan kamoni 
shoshiyning o‘qi, bu jarohatining achchiq og‘rig‘i uni Turondagi g‘animlaridan o‘ch 
olishga undaydi. Ammo ikki orada Akbar uchun Himolay tog‘laridan ham ulkanroq 
moneliklar bor. 
Movarounnahrda hamon Abdullaxon hukmronlik qilmoqda. Abdullaxon uchun eng xatarli 
raqib — Akbar bo‘lganligi sababli, u o‘zining eng sara qo‘shinlarini Kobul va Kashmir 
bilan chegaradosh bo‘lgan janubiy o‘lkalarda saqlamoqda. Akbar otasining Balxda 
shayboniyzodalardan qanday yengilganini unutolmaydi, ular bilan bellashish uchun avval 
Hindistondagi ichki parokandalikni tugatib, barcha kuchlarni bir tug‘ ostiga yig‘ishni 
o‘ylaydi. U mana shu maqsadda Kashmirni ham markaziy davlatga qo‘shib oldi. 
Abdurahim xoni xonon Sind va Belujistonga qo‘shin tortib ketdi. 
Qaniydi, Akbarning o‘z o‘g‘li Salim ham Abdurahim kabi sadoqatli, qobil farzand bo‘lsa-
yu, otasining og‘irini yengil qilsa! Salimning tashvishi ozlik qilganday, keyingi o‘g‘li 
Murod ham ichkilikbozlikka o‘rganib, umrini bazmlarda o‘tkazmoqda. Akbar uni 
poytaxtdagi ulfat beklaridan uzoqroq tutish uchun janubdagi Malvaga hokim qilib 
jo‘natdi. Uchinchi o‘g‘li Doniyol hozir Qandahorda. Yoshi o‘n sakkizga kirib, u ham ko‘p 
ichadigan bo‘lgan. Nahotki uch o‘g‘ildan birortasiga Akbardagi iroda o‘tmagan bo‘lsa? Bu 
javobsiz savol hatto hozir Kashmir ko‘llarida suzib yurgan eng mas’ud damlarida ham 
uning diliga soya tashlab turibdi. 
Tashqi ko‘rinishdan ammasi Gulbadan begim hozir o‘zini juda quvnoq sezayotganga 
o‘xshaydi. Lekin uning dilida ham armonlari ko‘p. 
— Onam Samarqandda, otam Andijonda tug‘ilib o‘sgan bo‘lsa-yu, men hanuzgacha 
ularning yurtini borib ko‘rolmasam-a? — deydi. 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov