Microsoft Word ахборот технологиялар фанидан мажмуа doc

Янги ахборот тизимига ўтиш тамойиллари.
Янги ахборот тизими (АТ) га ўтишда тўртта моделдан биттасини танлаш, АТ
архитектураси компонентлари ва ўтиш инструментларини танлаш каби масалаларни ҳал 
қилиш зарур бўлади. Энг кенг тарқалган АТ FS-модель (уни дастлабки деб қабул қиламиз) 
ҳисобланади, мақсадли сифатида эса RDA-модель (энг кенг тарқалган ва нисбатан оддий) ни 
оламиз. Амалиётда ўтишнинг бошқа схемалари (FS-->DBS, RDA--->DBS, RDA-->AS, FS--
>AS) ҳам кузатилади. Энг кўп учрайдиган ҳолат бу FS-->RDA, бу ШК маҳаллий 
тармоқларидан маълумотлар базаси сервери бор тизимлар архитектурасига ўтишдир.
Кейинги қадам – ўз асосида RDA-модель – компьютер–мижоз ва маълумотлар базаси 
серверига эга бўлган тизим архитектураси компонентларини аниқлаш. Муаммо бу 
компонентларнинг аппарат ва базавий дастурий таъминотларини танлашдан иборат бўлади.
Бугунги кунда Unix ва Windows (кенг тарқалганлиги, иловалар сонининг кўплиги, фаол 
фойдаланиладиган русчалаштирилган маҳсулотлар тўпламининг кенглиги) бошқаруви 
остидаги шахсий компьютерлардан фойдаланилади. Windows нинг энг муҳим афзаллиги – 
МББТ га йўналтирилган SQL билан ишловчи иловаларни тезда ишлаб чиқиш воситаларининг 
кўплиги ва бу воситалардан ватанимиз фойдаланувчиларининг эркин фойдалана олиши.
МБ сервери тўғрисида гапирганда шуни эслатиб ўтиш жоизки, бу жуда кучли 
компьютер бўлиши керак ва у катта ҳажмдаги диск хотирасининг тезлиги жуда юқори бўлган 
ишончли механизмлари ва магнит ленталарда архивлаш тизими билан жиҳозланган бўлиши 
зарур. Унинг иши саноат стандартлари ишини таъминлайдиган кўп вазифали кўп 
фойдаланиладиган ОС бошқаруви остида амалга оширилиши зарур. 
Қандай оралиқ қатлам сервислари ва иловалар серверлари бўлади?-саволига жавоб 
берамиз.
Бугунги 
кунда 
энг оммалашган илова 
серверларининг 
турларидан 
бири 
маълумотлардан эркин фойдаланиш серверлари (Data Access Server) ҳисобланади, улар 
одатда кўпроқ иловалар шаклида (кутубхона шаклида камроқ) ишлатилади. Улар 
маълумотлардан эркин фойдаланиш билан боғлиқ бўлган функцияларга (баъзан эса бошқа 
функциялар, масалан бу маълумотларга статистик ишлов бериш ёки ҳисоботларни 
генерациялаш) эга. Одатда, бундай илова-серверларнинг ўзи серверли МББТ мижозлари 
бўладилар. Ҳар қандай ҳолда ҳам бундай серверлар юқорида санаб ўтилган маълумотлардан 
эркин фойдаланиш кутубхоналаридан фойдаланади.
Фойдаланиладиган иловалар ва маълумотлардан эркин фойдаланиш сервери ўртасида 
функцияларнинг тақсимланиши оқилона ташкил этилганда иш станцияси дастурий 
таъминотининг конфигурацияси фойдаланиладиган иловага унга зарур сервис қандай аталиши 
(ёки бошқача усулда идентификацияланиши) ва бевосита шу сервиснинг ўзи ёки вазифаси 

---

89 
ушбу мижоз учун зарур сервисни излаш бўлган воситачи-сервис тармоқнинг қайси бир 
компьютерида жойлашган бўлиши зарурлиги тўғрисида ахборот беришдан иборат бўлиб 
қолади (3.8-расм).