Microsoft Word А. К. Ибрагимов

Sport o’yinlari bo’yicha musobaqalarni tashkil qilish, o’tkazish va hakamlik qilish  
Bet 15 
to’plagan jamoa g’olib hisoblanadi. Agar dastlabki bir necha 
jamoalarning to’plagan ochkolari soni bir xil bo’lsa, g’olibni uzil-kesil 
aniqlash uchun ular o’rtasida qo’shimcha o’yinlar o’tkazilishi 
mumkin yoki o’rinlar kiritilgan va o’tkazib yuborilgan to’plar nisbati 
bo’yicha, yoki ular o’rtasida musobaqa jarayonida o’tkazilgan o’yin 
natijalari bo’yicha aniqlanadi.
Jismoniy tarbiya kollektivining barcha jamoalari musobaqada 
ishtirok etish natijasida to’plagan ochkolari yig’indisiga qarab 
klublar bo’yicha g’oliblar aniqlanadi.
Quyida nisbatan qisqa muddatlarda ko’p jamoa ishtirokida 
o’tkaziladigan 
musobaqalarda 
qo’llaniladigan 
davrali 
o’yin 
tizimining xillarida biri keltiriladi. Bu tizimda hamma jamoalar bir 
necha guruhga bo’linadi. Har bir kichik guruhdagi o’yinlar davrali 
tizim bo’yicha ochkolar berish yo’li bilan o’tkaziladi. Shundan so’ng 
kichik guruh g’oliblaridan yoki kichik guruhlarda 1-2-o’rinlarni 
olgan jamoalardan yangi guruhlar tuziladi va bu guruhlar ham 
davrali tizim bo’yicha o’yinlar o’tkazadi. G’olibni aniqlash uchun 
bo’ladigan final o’yin guruh g’oliblari o’rtasida o’tkaziladi. Qolgan 
hamma o’rinlar kichik guruhlarda tegishli o’rinni egallagan jamoalar 
o’rtasida o’yinlar o’tkazish bilan aniqlanadi. 
Masalan: Germaniyada bo’lib o’tgan 16 jamoa o’rtasidagi 1974 
yilgi jahon birinchiligi musobaqalari shunday tizim bo’yicha 
o’tkazilgan. Dastlabki bosqichda hamma jamoalar to’rtta guruhga 
bo’lingan edi:
I guruh: 1, 2, 3, 4-nomerlar
III guruh: 9, 10, 11, 12-nomerlar
 II guruh: 5, 6, 7, 8-nomerlar
IV guruh: 13, 14, 15, 16-
nomerlar
Jamoalar raqamlari qur’a tashlash bilan aniqla-nadi. Ayrim 
hollarda, jahon birinchiligida bo’lgani kabi, har bir guruhga avvalgi 
jahon birinchiligida katta natijalar ko’rsatgan jamoalardan ajratiladi.
Kichik guruhlarda jamoalar davrali tizim bo’yicha o’ynaydilar. 
Kichik guruhlarda o’tkazilgan o’yin natijalariga qarab, har birida 4 
tadan jamoa bo’lgan ikkita guruh tuziladi (mazkur musobaqada 1-
bosqichdan keyin 8 ta jamoa o’yindan chiqib ketar va ularning o’rni 
aniqlanmas edi, garchi buni xuddi shunga o’xshash tizim bo’yicha 
aniqlash mumkin bo’lsa ham):

---