“Таълим, фан ва ишлаб чиқариш интеграциясида интеллектуал салоҳиятли ёшлар
мамалакат тараққиётининг муҳим омили” конференция материаллари.
73
tartibiga chiqadi.
Istiqlol sharofati bilan yurtimizda «Ozod va obod vatan, erkin va farovon hayot
barpo etish» yo‘lidan borar ekanmiz, jamiyatimizning barcha sohalarida tup
o‘zgarishlar amalga oshirilmoqda.O‘sib kelayotgan yosh avlodni har tomonlama
mukammal inson qilib tarbiyalash hozirgi kunning eng dolzarb muammolaridan biri
bo‘lib turgan bir paytda, xususan, talantlarga pedagogik mahorat sirlarini o‘rgatib
borish o‘ta zarurligini hayot taqozo etadi. Bo‘lajak musiqa mutaxassislari yosh avlod
ongiga yuksak tuyg‘ularni singdirish, ularda Ona Vatanga muhabbat, go‘zallikga
intilib yashash, uni asrash va yaratishga bo‘lgan ishtiyoq uyg‘otuvchi
kasb egalari hisoblanadilar.Musiqa ta’lim-tarbiyasining maqsadi yosh avlodni
milliy musiqa merosimizga vorislik qila oladigan hamda umumbashariy musiqiy
qadriyatlarni idrok eta oladigan madaniyatli inson darajasida voyaga yetkazishdan
iboratdir. Buning uchun har bir o’quvchining musiqiy iqtidorini rivojlantirib, musiqa
san’atiga mehr ishtiyoqini oshirish, musiqadan bilim va amaliy malakalar doiralarini
tarkib toptirish, iqtidorli o’quvchilarni musiqiy rivojlanishlari uchun zaruriy shart-
sharoitlar yaratib berish, maktab musiqa ta’lim-tarbiyasining asosiy vazifasidir.
Mazkur oliy maqsad va vazifalarni amalga oshirish-musiqa faniga jamiyatni madaniy
- ahloqiy rivojlantiruvchi omil sifatida qarash, predmet muammolarini xal etishda
keng o’qituvchilar ijodkorligiga tayanish, musiqa o’qitish uslubiyotini ilgor tajribalar
va kompleks ilmiy-metodik izlanishlar natijasi asosida takomillashtirish talab etiladi.
Musiqa madaniyati darslari - o’quvchilarda musiqiy did va musiqiy
dunyoqarashni shakllantiruvchi eng muhim vositadir. U o’quvchilarning aqliy,
jismoniy, g’oyaviy shakllanishiga ta’sir etadi. Musiqa o’quvchilarda borlik haqida
o’ziga xos «shaxsiy nuqtai nazar»ni, voqea va hodisalarga faol va ijodiy munosabatni
shakllantiradi. Musiqa alohida shaxsga va keng jamoaga ham birdek tahsir qiladi
(emotsional, ijodiy, estetik, g’oyaviy, pedagogik, fiziologik va hokazo). Aynan
shuning uchun ham «Musiqa madaniyati» o’quv fanining xususiyatlaridan kelib
chiqib, nazariy va amaliy yo’nalishdagi materiallarning maqbul nisbatini saqlagan
holda, musiqaning barcha mavjud imkoniyatlarini ochib bera olishi kerak.
Didaktika ta’lim jarayonining umumiy qonuniyatlarini o`rganiivchi qismidir.
Didaktika grekcha so’z bo’lib, «didayko» - o’qitish. «didaskoya» - o’ rgatuvchi
degan so’zlardan kelib chiqqan. «Didaktika» - ning so’zma-so’z tarjimasi ta’lim
nazariyasini anglatadi. Ta’lim nazariyasi tal’im jarayonining tushunchasi va
mohiyatini, ta’lim qoidalarini, uslublari hamda tashkiliy formalarini o’z ichiga oladi.
Didaktika o’z oldiga o`qitishning o’quvchilarni har tomonlama tarbiyalash
maqsadlariga javob beruvchi umumiy qonuniyatlarini bilib olish vazifasmi qo’yadi.
Ta’limning asosiy vazifasi yosh avlodni ilmiy bilimlar, ko’nikma va malakalar tizimi
bilan qurollantirishdan iborat. Demak, didaktika «nimaga o’qitish». «nimani
o’qitish» va «qanday o’qitish» kabi savollariga javob izlaydi. Umumiy didaktika esa
o’z navbatida, ayrim o’quv fanlariga oid usullar bilan juda mustahkam bog’lanadi.
Shu usullar mo’lumotiga tayanib, o’qitishning umumiy qonuniyatlarini yechib boradi
va ayni vaqtda har bir o’quv fanini o’qitish usullari uchun umumiy asos bo’lib
xizmat qiladi. Musiqaviy didaktika, uning birlashtiruvchi vazifasi hamda uning
xususiy didaktikalar va musiqiy ta’limning mavzuli metodikalari bilan bog’liqdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |