Microsoft Word 18. Elektr yoyi va uni so doc

Yonish va yonish sharoitlarini ko'rib chiqing:

 

Elektrodlar  orasida  havo  yoki  boshqa  gaz  bo'lishi  kerak.  O'rtacha  buzilish 

kuchlanishini bartaraf etish uchun o'n minglab voltli yuqori kuchlanish talab qilinadi 

-  bu  elektrodlar  orasidagi  masofaga  va  boshqa  omillarga  bog'liq.  Yonishni  ushlab 

turish uchun 50-60 volt va 10 yoki undan ortiq amperli oqim etarli. Maxsus qiymatlar 

atrof -muhitga, elektrodlarning shakliga va ular orasidagi masofaga bog'liq. 

Zarar etkaz va unga qarshi kurash 

---

 

6 

Biz  elektr  kamonining  paydo  bo'lish  sabablarini  ko'rib  chiqdik,  endi  uning 

qanday  zarar  etkazishini  va  uni  qanday  o'chirish  kerakligini  aniqlaylik.  Elektr  yoyi 

uzatish  moslamasiga  zarar  etkazadi.  E'tibor  berganmisiz,  agar  siz  tarmoqqa  kuchli 

elektr  qurilmasini  yoqsangiz  va  bir  muncha  vaqt  o'tgach,  vilkasini  rozetkadan 

uzsangiz, kichik chirog'i paydo bo'ladi. Bu yoy vilka va rozetkaning pimlari o'rtasida 

elektr zanjirining uzilishi natijasida hosil bo'ladi. 

Muhim!

 Elektr  yoyining  yonishi  paytida  juda  ko'p  issiqlik  chiqariladi,  uning 

yonish harorati 3000 darajadan oshadi. Yuqori kuchlanishli davrlarda yoy uzunligi bir 

metrga  yoki  undan  ko'pga  etadi.  Inson  salomatligiga  va  uskunaning  holatiga  zarar 

etkazish xavfi mavjud. 

Xuddi shu narsa yorug'lik tugmachalarida, boshqa kommutatsiya uskunalarida 

sodir bo'ladi, shu jumladan: 

•

 

avtomatik kalitlar; 

•

 

magnit boshlanuvchilar; 

•

 

kontaktorlar va boshqalar. 

0,4  kV  kuchlanishli  tarmoqlarda,  shu  jumladan  odatiy  220  V  kuchlanishli 

qurilmalarda,  maxsus  himoya  vositalari  -  yoyli  o'chirish  kameralari  ishlatiladi.  Ular 

kontaktlarga etkazilgan zararni kamaytirish uchun kerak. 

 

Umuman  olganda,  yoyni  o'chirish  kamerasi-bu  dielektrik  materialning 

devorlari  bilan  mahkamlangan,  maxsus  konfiguratsiyali  va  shakldagi  o'tkazuvchi 

bo'linmalar majmui. 

 

Kontaktlar  ochilganda,  hosil  bo'lgan  plazma  yoyni  o'chirish  kamerasiga  qarab 

egiladi, u erda u kichik bo'laklarga bo'linadi. Natijada, u sovutiladi va o'chadi. 

Yuqori  kuchlanishli  tarmoqlarda  neft,  vakuum,  gaz  kalitlari  ishlatiladi.  Yog 

'to'xtatuvchisida,  söndürme,  neft  hammomidagi  kontaktlarni  almashtirish  orqali 

amalga  oshiriladi.  Elektr  yoyi  yog'da  yonganda,  u  vodorod  va  gazlarga  ajraladi. 

Kontaktlar atrofida gaz pufagi paydo bo'ladi, u kameradan yuqori tezlikda qochishga 

intiladi va kamon soviydi, chunki vodorod yaxshi issiqlik o'tkazuvchanligiga ega. 

---

 

7 

 

Vakuumli  elektron  to'xtatuvchilardan  gazlar  ionlashtirilmaydi  va  yoy  uchun 

hech  qanday  sharoit  yo'q.  Bundan  tashqari,  yuqori  bosimli  gaz  bilan  to'ldirilgan 

kalitlar  mavjud.  Elektr  yoyi  hosil  bo'lganda,  ulardagi  harorat  ko'tarilmaydi,  bosim 

ko'tariladi  va  shu  tufayli  gazlarning  ionlanishi  kamayadi  yoki  deionizatsiya  sodir 

bo'ladi. Ular istiqbolli yo'nalish deb hisoblanadi. 

Nolinchi AC o'zgarishi ham mumkin. 

Endi  siz  elektr  kamon  nima  ekanligini,  bu  hodisaning  sabablari  va  mumkin 

bo'lgan ilovalarni bilasiz. Umid qilamizki, taqdim etilgan ma'lumotlar siz uchun aniq 

va foydali bo'ldi!