Microsoft Word 13. Ma'Ruzalar matni

 

2. Agrologistik tizim va modiy oqimlar tushunchasi 

Logistik tizim tushunchasi, logistikaning asosiy (negiz) tushunchalaridan biri 

hisoblanadi. Iqtisodiy mexanizmlar faoliyatini ta'minlovchi turli xil tizimlar mavjud. 

Ushbu  ko‘plikdan  aynan  logistik  tizimlarni,  ularni  tahlil  qilish  va  yanada 

takomillashtirish maqsadida, ajratish lozim. 

Logistik  tizim  xaqida  gap  yuritishdan  oldin,  «tizim»  tushunchasini  ta'riflab 

o‘tamiz.  Tizim  (yunonchadan  olingan  bo‘lib  -  qismlardan  tashkil  topgan  bir  butun; 

birlashma ma'nosini anglatadi) – bu muayyan bir butunlikni paydo qiluvchi, va bir-

biri  bilan  aloqa  va  munosabatlarda  bo‘luvchi  unsurlar  ko‘pligidir.  +uyidagi  4-ta 

xususiyatga ega bo‘lgan ob'ektni bemalol «tizim» deb atashimiz mumkin: 

1.

 

butunlik va alohidalik 

2.

 

o‘zaro aloqa 

3.

 

tashkil etish, tartib 

4.

 

integrativ  jihatlar  (ya'ni  faqat  unsurlar  birgaligida  yuzaga  keladigan 

xususiyatlar) 

Moddiy  oqimlar  harakati  malakali  xodimlar  tomonidan,  turli  xil  texnika: 

transport  vositalari,  ortish-tushirish  uskunalari  va  boshqalar  yordamida  amalga 

oshiriladi.  Shuningdek,  logistik  jarayonga  turli  bino  va  inshootlar  ham  jalb  etilgan 

bo‘ladi.  Jarayonning  kechishi  esa  harakatlanayotgan  va  yig‘ilayotgan  yuklarning, 

ushbu  jarayonga  tayyorgarlik  darajasiga  ham  bog‘liq.  Yuklar  o‘tishini  ta'minlovchi 

ishlab  chiqarish  kuchlarining  yig‘indisi,  yaxshimi  yomonmi,  ammo  tashkil  etilgan. 

Umuman  olganda,  biror-bir  moddiy  oqimlar  mavjud  bo‘lsa,  qandaydir  tovar 

o‘tkazuvchi  tizim  ham  mavjud  bo‘ladi.  Odatda,  bunday  tizimlar  maxsus 

loyihalanmasdan,  ayrim  unsurlarning  (turli  korxonalar  yoki  ularning  bo‘limlari) 

faoliyati natijasida yuzaga keladilar. 

Logistika,  bir-biri  bilan  kelishilgan  material  o‘tkazuvchi  (logistik)  tizimlarni 

loyihalashni  o‘z  oldiga  vazifa  qilib  qo‘yadi.  Ushbu  tizimlardan  chiquvchi  moddiy 

oqimlar  parametrlari  oldindan  berilgan  bo‘ladi.  Bu  tizimlar,  ularga  kiruvchi  ishlab 

chiqarish  kuchlarining  yuqori  darajada  kelishilganligi  bilan,  boshqalardan  farq 

qiladilar. 

Yuqorida aytib o‘tilgan  tizimning 4-ta xususiyatini, logistik tizimga nisbatan 

ko‘rib chiqamiz: