Microsoft Word 13. Ma'Ruzalar matni

Rasm. Logistikada qo‘llaniladigan axborot tizimlari turlari 

Ayrim korxona miqyosidagi axborot tizimlarini o‘z navbatida uch guruhga 

Har  xil  guruhlarga  mansub  bo‘lgan  logistik  axborot  tizimlari,  o‘zlarining 

funksional va ta'minlovchi tizimchalari bilan farqlanadilar. Ta'minlovchi tizimchalar 

va  matematik  ta'minoti  bilan  bir-

biridan  farq  qilishlari  mumkin.  Ayrim  axborot  tizimlarining  xususiyatlariga  batafsil 

Bu  tizimlar  boshqaruvning  ma'muriy  darajasida 

muddatli  qarorlarni  qabul  qilishga 

yordam beradilar. yechiladigan masalalar orasida quyidagilar bo‘lishi mumkin: 

logistik zanjir bo‘g‘inlarini yaratish va ularni optimallashtirish; 

muntazam, ya'ni kam o‘zgaradigan ma'lumotlarni boshqarish; 

Bu  tizimlar  ombor  yoki  sexni  boshqarish 

darajasida  (bosqichida)  barpo  etiladilar  va  logistik  tizimlarning  yaxshi  yo‘lga 

Bunda  quyidagi  masalalar  o‘z 

buyurtmalar  bo‘yicha  yuklarni  tanlash,  butlash,  jo‘natiladiganlarini 

ma'muriy  yoki  operativ  boshqaruv 

ichida)  barpo  etiladilar.  Bu  tizimlarda  axborotlarni  qayta  ishlanishi, 

ularni  EHMga  kelib  tushishi  tezligida  amalga  oshiriladi.  Bu  ishlarning  barchasi 

birdaniga amalga oshiriladi, hamda ishlab chiqarish va xizmatlarining hozirgi holati 

olish,  hamda  boshqaruv  ob'ektlariga  nisbatan  tadbirlarni  o‘z 

vaqtida  o‘tkazish  imkonini  beradi.  Ushbu  tizimlar  moddiy  oqimlar  nazorati,  ishlab 

chiqarishga xizmat ko‘rsatishni operativ boshqaruvi, harakatlanishlar boshqarilishi va 

o‘lgan turli xildagi masalalarni yechishlari mumkin. 

---

 Yuqorida aytib o‘tilganidek, ta'minlovchi tizimchalarda ham farqlar mavjud. 

Rejali,  dispozitiv  va  bajaruvchi  axborot  tizimchalari  dasturiy  ta'minotining  tavsifiy 

xususiyatlariga batafsil to‘xtalib o‘tamiz. 

Moddiy  oqimlarni  boshqarishning  ko‘p  bosqichli  avtomatlashgan  tizimlarini 

yaratish, dasturiy ta'minot ishlab chiqish sohasidagi katta xarajatlar bilan bog‘liqdir. 

Dasturiy ta'minot bir tomondan tizimning ko‘p  funksionalliligini, ikkinchi tomondan 

esa uning yuqori darajadagi integratsiyasini ta'minlashi lozim. Shu munosabat bilan, 

logistika  sohasida  boshqaruvning  avtomatlashgan  tizimlarini  yaratishda  nisbatan 

arzon bo‘lgan, mahalliy sharoitlarga moslashgan, standart dasturiy ta'minotni ishlatish 

imkoniyatlari izlanishi kerak. 

Hozirgi  kunda  yetarlicha  takomillashgan  dasturlar  paketlari  yaratilmoqda. 

Ammo  ular  axborot  tizimlarining  barcha  turlarida  qo‘llanilavermaydi.  Bu  moddiy 

oqimlar boshqaruvida yechiladigan masalalarning standartlashish darajasiga bog‘liq. 

Rejali axborot tizimlaridagi masalalarni yechishda standartlashish darajasi eng 

yuqori,  bu  esa  standart  dasturiy  ta'minotni  deyarli  qiyinchiliklarsiz  moslashtirish 

imkonini  beradi.  Dispozitiv  axborot  tizimlarida  standart  dasturlar  paketini 

moslashtirish imkoniyati past. Bu bir qator sabablarga bog‘liq: 

-

  korxonalardagi ishlab chiqarish jarayoni tarixan shakllanib kelgan va biror-

bir o‘zgarishlar kiritish juda qiyin kechadi; 

-

  turli foydalanuvchilardagi qayta ishlanadigan ma'lumotlar tuzilmasi keskin 

farqlanadi. 

Bajaruvchi  axborot  tizimlaridagi  boshqaruvning  operativ  darajasida,  ko‘p 

hollarda, individual dasturiy ta'minot qo‘llaniladi.