Microsoft Word 127b2635c69e0ccce220d54f0a4d206a612d9bae85273c7ad237f9e445cb2da1



Download 9,24 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/362
Sana31.12.2021
Hajmi9,24 Mb.
#274737
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   362
Bog'liq
G'aznachilik

1

 Родионова В.М. Финансы. –М.: «Финансы и статистика» 2011г..-251стр.

 

2



Makarand  A.Paithankar.  Public  Budgeting  theory  and  practice.  CreateSpace  Independent  Publishing 

Platform (4 Jun. 2016) USA. 




 

 

20



vazifalarni  moliyaviy  mablag’lar  bilan  ta’minlashda  byudjet  mablag’lari  xizmat 

kiladi. 


Byudjet  munosabatlari  davlat  bilan  xo‘jalik  sub’ektlari  hamda  aholi 

o‘rtasidagi  qiymat  taqsimlanish  jarayonida  paydo  bo‘luvchi  moliyaviy 

munosabatlardir.  Bunday  moliyaviy  munosabatlarning  o‘ziga  xos  xususiyati 

shundan  iboratki,  birinchidan,  yuqorida  ta’kidlaganimizdek,  ijtimoiy  ishlab 

chiqarishning 

taqsimlash 

bosqichida 

vujudga 


keladi, 

ikkinchidan, 

markazlashtirilgan moliyaviy resurslarni shakllantirish va undan davlat manfaatlari 

yuzasidan  foydalanishga  yo‘naltiriladi.  Davlat  manfaatlari  esa  -  bu  ijtimoiy 

manfaatlar  hisoblanadi.  Byudjet  davlatning  asosiy  markazlashtirilgan  moliyaviy 

resurslar fondi sifatida o‘ziga xos ijtimoiy ahamiyat kasb etadi. 



Davlat  byudjeti  –  bu  tegishli  darajadagi  (markaziy  yoki  mahalliy)  davlat 

boshqaruv  organi  tomonidan  ishlab  chiqiladigan  va  tasdiqlanadigan 

moliyaviy  reja  bo‘lib,  unda  davlatning  o‘z  funktsiyalaridan  kelib  chiqib 

amalga  oshiradigan  asosiy  xarajatlari  hamda  ularni  moliyalashtirish 

uchun zarur daromadlar o‘z aksini topadi. 

Turli  darajadagi  byudjetlar  va  byudjet  mablag‘lari  oluvchilar  yig‘indisini, 

byudjetlarni  tashkil  etishni  va  tuzish  printsiplarini  ifodalaydigan,  byudjet 

jarayonida  ular  o‘rtasida,  shuningdek  byudjetlar  hamda  byudjet  mablag‘lari 

oluvchilar  o‘rtasida  vujudga  keladigan  o‘zaro  munosabatlar  majmuiga  byudjet 

tizimi  deyiladi.  Ko‘pchilik  hollarda,  soddaroq  tarzda,  byudjet  tizimi  deyilganda 

esa, mamlakatdagi mavjud byudjetlar majmui tushuniladi.  

Byudjet  yaxlit  hukumatga  xizmat  qilishi  bilan  bir  qatorda,  moliyaviy 

resurslarni tarmoqlararo qayta taqsimlashda, xududlararo, mulk shakllariaro qayta 

taqsimlashda ham bevosita ishtirok etadi. 

Byudjet tizimi mamlakat byudjet tuzilishining tarkibiy qismi bo‘lib, uning 

ma’lum  bir  qismini  o‘zida  ifoda  etadi.  Shu  ma’noda,  byudjet  tizimi  byudjetning 

o‘zaro  bog‘liqlikda  bo‘lgan  bo‘g‘inlarining  o‘zaro  yig‘indisidan  iboratdir. 




 

 

21



Mamlakatning  byudjet tizimi  jamiyatning  siyosiy  tuzilishiga,  davlatning  iqtisodiy 

tizimiga va uning ma’muriy-hududiy bo‘linishiga bevosita bog‘liq.  



O‘zbekiston  Respublikasining  jamlangan  (konsolidatsiyalashgan)  byudjeti 

tarkibiga quyidagilar kiradi

3

  Davlat byudjeti;  



  davlat maqsadli jamg‘armalarining byudjetlari; 

  O‘zbekiston  Respublikasi  Tiklanish  va  taraqqiyot  jamg‘armasi 



mablag‘lari. 

O‘zbekiston  Respublikasining  konsolidatsiyalashgan  byudjeti  O‘zbekiston 

Respublikasi  Moliya  vazirligi  tomonidan  moliya  yili  yakunlari  bo‘yicha  tahliliy 

maqsadlar  uchun  hamda  byudjet  tizimi  byudjetlarining  (byudjet  tashkilotlarining 

byudjetdan  tashqari  jamg‘armalari  bundan  mustasno)  barcha  tushumlari  va 

xarajatlarini hamda O‘zbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasi 

mablag‘larini,  ular  o‘rtasidagi  transfertlarni  hisobga  olmagan  holda  hisobga  olib 

borish uchun tuziladi. 

O‘zbekiston  Respublikasi  jamlangan  byudjet  tizimini  quyidagi  1-rasmda 

ko‘rishimiz mumkin. 

Demak, Davlat byudjeti quyidagi darajadagi byudjetlardan iborat:  

O‘zbekiston Respublikasining respublika byudjeti; 



Qoraqalpog‘iston  Respublikasi  byudjeti,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar 

mahalliy byudjetlari. 

Qoraqalpog‘iston  Respublikasi  byudjeti  tuzilmasiga  Qoraqalpog‘iston 

Respublikasining respublika byudjeti, Qoraqalpog‘iston Respublikasi tumanlari va 

shaharlarining  byudjetlari  kiradi.    Viloyatlar  mahalliy  byudjetlari  tuzilmasiga 

viloyat  byudjeti,  tegishli  viloyatlar  tumanlari  va  shaharlarining  byudjetlari  kiradi. 

Toshkent shahar mahalliy byudjeti tuzilmasiga shahar byudjeti va shahar tarkibiga 

kiruvchi tumanlarning byudjetlari kiradi. 

                               

3

  O’zbekiston  Respublikasining  Budjet  kodeksi  (O’zbekiston  Respublikasi  qonun  hujjatlari  to’plami, 



2013 y., 52-I-son) 3-modda. 2013 yil 26-dekabrda qabul qilingan 


 

 

22



Mahalliy byudjetlar- davlat byudjetining tegishli viloyat, tuman, shahar pul 

mablag‘lari jamg‘armasi bo‘lib, ikki pog‘onali byudjet tizimining muhim bo‘g‘ini 

hisoblanadi.  Mahalliy  byudjetlarning  ijtimoiy-iqtisodiy  mohiyati  uning 

funktsiyalarida namoyon bo‘ladi

.

  

O‘zbekiston  Respublikasi  jamlangan  byudjet  tizimini  quyidagi  1-rasmda 



ko‘rishimiz mumkin. 


23 

 

1-rasm. O‘zbekiston Respublikasining jamlangan (konsolidatsiyalashgan) byudjet tizimi



4

 

                               



4

 O’zbekiston Respublikasining Budjet kodeksi (O’zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to’plami, 2013 y., 52-I-son) 46-modda.  




Download 9,24 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   362




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish