Microsoft Word 127b2635c69e0ccce220d54f0a4d206a612d9bae85273c7ad237f9e445cb2da1

3.  Davlat xaridlarining printsiplari 

Mamlakatimizda  amalga  oshirilayotgan  islohotlardan  ko’zlangan  maqsad, 

nafaqat davlat  mablag’laridan  foydalanishning  samarali  hisob  va  nazoratini  tashkil 

etish,  balki  davlat  buyurtmachilarining  shartnomaviy-huquqiy  tartibga  rioya  etish 

darajasini oshirish ham ko’zda tutilgan. 

Davlat xaridini tashkil etish bo’yicha mutlaqo yangi tamoyillarga asoslangan 

tizim shakllantirilmoqda va tabiiy ravishda, bu sohada o’z echimini kutayotgan qator 

muammolarni ko’rsatish mumkin, jumladan: 

  davlat  xaridini  amalga  oshirishning  mavjud  tizimi  respublika  miqyosida 

davlat  ehtiyojlari  uchun  tovarlar  va  xizmatlarni  sotib  olish  uchun  qilinadigan 

xarajatlarni optimallashtirish imkonini bermaydi; 

  me’yoriy-huquqiy  bazaning  etarli  darajada  rivojlanmaganligi,  xususan, 

O’zbekiston Respublikasida davlat xaridlari to’g’risida qonun qabul qilinmaganligi; 

  davlat  xaridini  amalga  oshiruvchi  va  uning  nazoratini  ta’minlovchi 

malakali kadrlarning etishmasligi; 

  xarid  tizimining  hamda  uning  mexanizmlarining  ochiq-oydin  emasligi  va 

boshqalar. 

---

629 

 

Davlat  xaridlarini  amalga  oshirishda  g’aznachilik  tizimidan  foydalanishni 

kengaytirish  borasida  alohida  mexanizm  ishlab  chiqilishi  va  amalda  qo’llanilishi, 

kichik  biznes  korxonalari  tomonidan  ishlab  chiqarilayotgan  mahsulotlarni  xarid 

qilish,  ko’rsatilayotgan  ish  va  xizmatlarga  doir  davlat  buyurtmalarini  joylashtirish 

bo’yicha ochiq elektron tizimning bosqichma-bosqich joriy etilishi natijasida davlat 

byudjeti mablag’laridan maqsadli va samarali foydalanishga erishiladi. 

  Davlat  xaridi  tizimini  isloh  etish  kompleks  yondashuvni  talab  etadi. 

Islohotlar faqatgina maxsus qarorlar qabul qilish va davlat xaridi bo’yicha vakolatli 

agentlikni tashkil etish bilan chegaralanib qolmasdan, balki turli davlat organlarining 

hamkorlikdagi  harakatini  yo’lga  qo’yish,  ular  o’rtasida  vakolatlarni  to’g’ri 

taqsimlash,  tizimda  kuchlar  nisbati  tengligini  ta’minlovchi  o’z-o’zini  boshqarish 

mexanizmlarini shakllantirishni talab etadi. 

Davlat  ehtiyojlari  uchun  xaridni  amalga  oshirish  mexanizmining  samarali 

bo’lishi,  ko’p  jihatdan,  davlat  xaridi  borasida  qaror  qabul  qilayotgan  davlat 

xizmatchilarining  malaka  darajasi,  professional  tayyorgarligi  va  haqqoniyligiga 

bog’liq.  Ko’pgina  davlatlarda  davlat  xaridi  bilan  shug’ullanadigan  xodimlarni 

tayyorlash  va  malakasini  oshirish  bevosita  hukumatning  zimmasiga  yuklatilgan 

vazifa hisoblanadi. 

O’zbekiston  Respublikasi  tomonidan  yuqorida  ko’rsatilgan  yo’nalishlardagi 

kamchiliklarni bartaraf etishga katta e’tibor qaratilmoqda va davlat xaridini amalga 

oshirishda  qatnashuvchi  boshqa  sub’ektlar  ishtirokida  davlat  xaridi  jarayonining 

mexanizmlarini hamda uning huquqiy asoslarini takomillashtirish bo’yicha faol ish 

olib borilmoqda.