209
atrof-muhitning holati, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, mazkur sohadagi qonun
hujjatlari buzilishi yuzasidan aniqlangan faktni bartaraf etish bo’yicha ko’rilayotgan chora-tadbirlar
to’g’risida tegishli dnvlal organloi iga murojaat qiladi va axborot oladi;
atrof-muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan oqilona foydalanish masalalariga doir
jamoatchilik fikrini o’rganishni, jamoatchilik ekologik ekspertizasini o’tkazadi;
atrof-muhitni muhofaza qilish, hududning sanitariya holati, uni obodonlnshtirish hamda
ko’kalamzorlashtirish masalalari yuzasidan o’z vakolati doirasida tegishli hududda joylashgan
korxonalar, muassasalar va tashkilotlar rahbarlarining hisobotlarini eshitadi hamda ularning
natijalari bo’yicha qarorlar qabul qiladi;
atrof-muhitni muhofaza qilishga ko’maklashadi, ekologik nazoratining boshqa subyektlari
va ommaviy axborot vositalari bilan jamoatchilik ekologik nazorati masalalari bo’yicha, shu
jumladan, ekologik nazoratning jamoatchi inspektorlari tizimini shakllantirishda hamkorlik qiladi;
aholining ekologik madaniyatini oshirish, ekologik ta’lim va tarbiyani rivojlantirishga doir
ishda ko’maklashadi”.
Qonunga binoan o’zini o’zi boshqarish organlari o’z vakolatlari doirasida tegishli hududda
atrof-muhit muhofazasiga oid qonunchilik ijrosi ustidan nazoratni amalga oshiradi, nodavlat
notijorat tashkilotlariga atrof-muhit ifloslanishi va tabiiy resurslardan nooqilona foydalanishga olib
kelishi mumkin bo’lgan, fuqarolarning sog’lig’i va hayotiga xavf soluvchi favqulodda vaziyatlarni
kuzatib borish va oldini olish, aniqlashning samarali tizimi yaratilishida, shuningdek, jamoatchilik
ekologik nazoratini tashkil etish va amalga oshirishda, jamoatchi inspektorlar institutini
shakllantirish va ularning o’quvini tashkil etishda ko’maklashadi. Fuqarolar yig’inlari ekologik
nazoratning boshqa turlari amalga oshirilishida, ekologik nazorat sohasidagi maxsus vakolatli
davlat organiga takliflar kiritishda ishtirok etadilar, ijro hokimiyati organlari, tegishli hududda
joylashgan muassasa va tashkilot rahbarlarining atrof-muhitni muhofaza qilish va hududning
sanitariya holati, uni obodonlashtirish va ko’kalamzorlashtirish masalalari yuzasidan hisobotlarini
eshitadi hamda ularning natijalari bo’yicha qarorlar qabul qiladi. Bu, shubhasiz, fuqarolarning
o’zini o’zi boshqarish organlari, nodavlat notijorat tashkilotlarining roli va ahamiyatini yanada
oshirishga, jamoatchilik tuzilmalarining atrof-muhit muhofazasida hamda ekologik vaziyatni
yaxshilashdagi ishtirokini faollashtirishga xizmat qiladi. Mazkur qonun “Tabiatni muhofaza qilish
to’g’risida”gi Qonun normalarini amalga oshirishni ta’minlashga yo’naltirilgan bo’lib, tabiat
resurslaridan mutanosib foydalanish va ulami qayta ishlash, fuqarolar sog’lig’ini muhofaza qilish,
milliy manfaatlami himoya qilish masalalarini hal qilishda fuqarolik jamiyati institutlarini
faollashtirishga xizmat qiladigan mamlakat ekologik siyosatining asosiy prinsiplari va mohiyatini
aniqlab berdi.
Albatta, 1991-2015-yillarda mamlakatda jamoatchilik nazoratining shakllanishi va
rivojlanishi uchun shart-sharoitlar yaratildi. Jamoatchilik nazorati fuqarolar huquqiy madaniyatining
bir unsuri sifatida namoyon bo’la boshladi. Lekin, bu davrda davlat hokimiyati organlari va
boshqaruvining jamiyat hayotini barcha jabhalarini boshqarishda ustuvor rol o’ynashi, rivojlangan
davlatlarga xos qonunchilik asoslarining yaratilmaganligi tufayli jamoatchilik nazorati instituti
faoliyati o’z resurslarini namoyon qila olmadi. Bu sohadagi islohotlar, asosan, 2017-yildan -
jamiyatni isloh etishdagi tub burilish davrining boshlanishi asnosida rivojlandi. Bunda davlat
hokimiyati va boshqaruvi tizimiga Prezident Sh.M.Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan “Xalq
davlat idoralariga emas, davlat idoralari xalqimizga xizmat qilishi kerak” prinsipni qo’llash, shu
asosda yangi, fuqarolik jamiyatining shakllanishiga imkon yaratadigan huquqiy asoslaming
yaratilishi, davlat organlarini modernizatsiyalashning boshlanishi muhim rol o’ynadi.
Do'stlaringiz bilan baham: