Microsoft Word 05 Kishlok xujalik mahsulotlar sifati va marketingi

Yeryongʻoq. Mevasi tuproq ichida yetiladi, uni qazib olib, quritiladi. Yeryongʻoq issiqsevar 
oʻsimlik  boʻlganligi  uchun  Respublikamizning  janubiy  viloyatlarida  koʻplab  yetishtiriladi. 
Yenyongʻoq mevasi – qoʻl bilan bosilganda oson chaqiladigan yumshoq poʻstloq ichidagi dukkakdan 
iboratdir.  Yeryongʻoqda  oʻrtacha  oqsil  miqdori  27,5  %,  yogʻ  –  44,5  %,  kletchatka  –  2,5  %,  kul 
moddasi esa – 2,8 % ni tashkil etadi. 
Yeryongʻoqning  sifati  GOST  17111-71  nomerli  standart  talabi  boʻyicha  aniqlanadi.  Bu 
standartga binoan yeryongʻoqning dukkagi sogʻlom, sargʻich rangli, oʻziga xos taʻmga va hidga ega 
boʻlishi kerak. Boshqa yongʻoq turlarida talab etilgani singari ularda namlik miqdori 10 % gacha qilib 
belgilangan.  
Standart talabi boʻyicha yeryongʻoqda begona aralashmalar miqdori 1,0 % dan (shundan 0,5 
foizi mineral va organik aralashmalar), maydalangan va nuqsonli magʻizlar miqdori esa 2,0 % dan 
ortiq boʻlmasligi kerakligi koʻrsatib oʻtilgan. 
Shuningdek, yeryongʻoq massasida begona taʻm va hidga ega boʻlgan, zararkunandalar bilan 
zararlangan  magʻizlar  hamda  yovvoyi  va  madaniy  oʻsimliklarning  urugʻlari  boʻlishiga  yoʻl 
qoʻyilmaydi. 
Yeryongʻoq ham boshqa yongʻoq mevalari singari toʻgʻridan-toʻgʻri isteʻmol qilinadi va uni 
qandolat  mahsulotlari  ishlab  chiqarishda  boshqa  yongʻoq  magʻizlari  oʻrnini  bosuvchi  xom  ashyo 
sifatida ham ishlatish mumkin. Yeryongʻoq magʻzida koʻp miqdorda yogʻ boʻlganligi uchun undan 
yogʻ olishda ham foydalanish mumkin. 
Pista.  Pista  daraxti  Markaziy  Osiyoda,  xususan  Oʻzbekiston  Respublikasida  yovvoyi  holda 
oʻsadi. Pista mevasi kichik (1,5 g gacha), rangi och-sariq, ikki pallali qattiq poʻchoqdan va magʻizdan 

---

tashkil topgan boʻladi. Toʻla pishib yetilgan pistalarda poʻchoq choki boʻylab yoriladi. Choki boʻylab 
yorilmaydigan pistlar ham boʻladi. Bunday pistalardan magʻizini ajratib olish qiyinroq kechadi.  
Pistaning  magʻzi  binafsha-koʻkish  rangda,  shirin,  yoqimli  taʻmga  ega  boʻladi.  Pista  magʻzi 
toʻgʻridan-toʻgʻri isteʻmol qilinadi va qandolatchilik xom ashyo sifatida ishlatiladi. 
Pistalarning  sifatini  baholash  uchun  Tojikiston,  Qirgʻiziston  Respublikalarida,  shuningdek 
bizning  Respublikamizda  ham  standartlar  ishlab  chiqilgan  va  tasdiqlangan.  Bu  standartlar  talabi 
boʻyicha  ularning  sifatini  baholashda  tashqi  koʻrinishi,  choki  boʻylab  yorilgan,  yaʻni  ochiq 
pistalarning hissasi, oʻlchamlari, rangi, taʻmi va hidi kabi koʻrsatkichlari asos qilib olingan. 
Namlik boshqa yongʻoq magʻizlaridagidek 10 % dan ortiq boʻlmasligi standartlarda belgilab 
qoʻyilgan.