Microsoft Word 01 Kishlok xujalik ishlab chikarish iktisodiyoti

16.15.Pillachilikning iqtisodiy samaradorligini oshirish imkoniyatlari 

 

   Ko’pchilik xo’jaliklar ham pilla ishlab chiqarish va sotishdan zarar ko’radilar, ular har bir kg 

pilla  yetishtirish  uchun  me’yorga  nisbatan  1,5-2  marta  va  undan  ortiq  tut  bargini  sarflaydilar. 

Pillakorlarning  mehnat  unumdorligi  va  unga  haq  to’lash  ham  bozor  iqtisodiyoti  qonunlar 

talablariga mos kelmaydi. 

   Ko’proq,  sifatliroq  va  arzon  pilla  ishlab  chiqarish  uchun  quyidagi  omillar  hamda 

imkoniyatlardan to’laroq foydalanish zarur: 

     1.Tut barglarida mavjud kompleks modda va boshqalarni saklash va yanada ko’paytirish uchun 

ishlab  chiqarish  va  tayyorlashning  progressiv  usullaridan  foydalanish  zarur.  Bu  maqsadda  tut 

daraxtlarini  plantasiya  maydonlarida  o’stirilishi,  ularni  ekologik  toza  suv  bilan    yomg’irlatib 

sug’orish, intensiv texnologiya asosida hosidorligini  oshirish lozim. Natijada har kg pillaga ilg’or 

mamlakatlar masalan, Yaponiyada, sarflangan ozuqa darajasiga erishish mumkin. Oxirgi yillarda 

Yaponiyada 1kg pillaga  O’zbekistonga nisbatan  2 marta barg kam  sarflanadi. Bu o’ta dolzarb  

muammoni  amalga  oshirish  mavjud  tut  daraxti  maydonlarini  kengaytirmasdan    yalpi  pilla 

miqdorini kamida 2 marta ko’paytirishga imkoniyat yaratadi;  

     2.Ozuqa resurslari sifatini  may-sentyabr oylarigacha ta’minlash 2-3 marta pilla yetishtirishga, 

tarmoq  bilan  band  mehnat  resurslaridan,  binolardan  va  boshqa    vositalardan  foydalanish  

koeffisiyentlarini oshiradi; 

3.Qurtlarni asta-sekin maxsus binolarda boqishni tashkil qilish ham progressiv jarayon 

hisoblanadi. Natijada pillachilikda band oilalarning turmush madaniyati yaxshilanadi; 

     4.Serhosil  va  sifatli  pilla  navlaridan  foydalanish,  ularni  qayta  ishlashni  qishloq  xo’jaligi 

korxonalarida yoki qishloq tumanlarida tashkil etish ham aloxida ahamiyat kasb etadi; 

     5.Pilla va uni qayta ishlash jarayonida maxsulotlarni erkin, kelishilgan shartnoma baholarida 

sotish, ishchi va xizmatchilarga garantiyali mehnat haki to’lashni amalga oshirishga erishish.