Microsoft Word ìàíáà ëàò ëåê. doc

16.2.5-7. Xoja Muh’ammad Porsoning «Maqomati xoja Alouddin 
Attor», «Fasl ul-xitob», «Risolayi qudsiya» va boshqa asarlari 
 Xoja Muh’ammad Porsoning h’aqiqiy ismi Muh’ammad ibn Muh’ammad 
al-Hofiz al-Buxoriy bwlib, 1419 yili Makkada vafot etgan. Naqshbandiya 
tariqatining nazariёtchi olimlaridan, ushbu tariqat va uning kwzga kwringan 
namoёndalariga atab bir necha asar ёzib qoldirgan.  
Ulardan biri «Maqomati xoja Alouddin Attor» («Xoja Alouddin Attorning 
h’aёt ywli») bwlib, muallif unda Naqshbandiya tariqatining yirik vakillaridan 
biri Xoja Buzurg – Xoja Bah’ouddin Naqshbandning xalifalaridan biri asli 
xlrazmlik xoja Alouddin (vaf.1400 y.)ning aytganlari jamlangan. 
«Maqomati xoja Alouddin Attor» asari nashr etilmagan. Qwlёzma nusxasi 
WzR FA Sharqshunoslik instituti kutubxonasida mavjud. 
Xoja Muh’ammad Porsoning yana bir asari «Fasl ul-xitob» («Ravshan 
fikrlar») bwlib, unda etiqod, diniy marosimlar, aqidaparastlik va falsafiy oqimlar 
h’aqida mutasavvufona fikr yuritiladi. «Fasl ul-xitob» tasavvuf bwyicha qomusiy 
asar h’isoblanadi. 
Asarning qwlёzma nusxalari Wzbekiston, shuningdek, Germaniya, 
Frantsiya va boshqa xorijiy mamlakatlarning kutubxonalarida mavjud. 1913 yili 
amalga oshirilgan toshbosma nashri h’am bor. 
Xoja Muh’ammad Porsoning piri murshidi xoja Bah’ouddin Naqshbandga 
atab ёzgan «Risolayi qudsiya» («Qudsiy kalimalar h’aqida risola») asari bwlib, 
olim bu asarida ustozining aytganlarini zwr etibor bilan jamlagan. Xoja 
Muh’ammad Porso bu asarini ustozi xoja Alouddin Attorning iltimosi bilan 
ёzgan. 
Olimning bulardan boshqa tasavvufning nazariy va amaliy masalalariga 
bag’ishlangan «Mah’aq al-orifin» («Marifatli kishilarni ajratuvchi mah’aq 
toshi»
105
), «Tah’qiqot» («Haqiqat izlash») va «Risola» degan asarlari h’am 
mavjud.