Microsoft PowerPoint compress 604215 905996009 [òîëüêî ÷òåíèå]

100-200
kg asal olish
mumkin. Shuning uchun g’o’za
paykallari yaqinida bemalol asalarichilikni
rivojlantirish mumkin, lekin bunda g’o’za
zararkunandalariga qarshi zaharli ximikatlar
sepishda ehtiyot choralarini ko’rish shart,
albatta.

---

G’o’zaning yer yuzidagi barcha tur va xillari «Gossipium» (
Gossypium
) deb
atalgan bitta avlodga kiradi, bu avlod esa paxtadosh (g’o’zadosh)lar oilasiga
mansubdir. G’o’za tropik, ya’ni yilning eng sovuq oylarida ham havo harorati
18
0
C past bo’lmaydigan
mintaqadan kelib chiqqan.
G’o’za daraxtsimon ko’p yillik o’simlikdir. U o’z vatanida faqat madaniy
sharoitdagina emas, balki har xil kattalikdagi buta va bo’yi 6—7
m,
ayrim hollarda
10—12
m
gacha yetadigan daraxt shaklida o’sadi. G’o’zaning qanchalik uzoq
muddat yashashi uning turiga qarab har xil bo’ladi. Odatda baland bo’yli g’o’zalar
uzoq yashaydi. O’zbekistonda va boshqa mamlakatlarda o’stirilayotgan g’o’zalar
tabiatan ko’p yillik o’simliklardir, lekin qishda qattiq sovuq bo’lganidan bu
yerlarda g’o’za faqat bir yillik o’simlik sifatidagina o’sa olishi mumkin. Agar
g’o’zalar sovuq boshlanishi oldidan teplitsaga joylashtirilsa, u bir necha yil o’sishi
mumkin.

---

---

Ko’p yillik izlanishlar natijasida
g’o’za avlodi
bundan taxminan
70-100 million
yil avval,
ya’ni bo’r davrining ikkinchi yarmida, hatto bo’r davridan oldin
vujudga kelgan degan fikrlar mavjud.
Er yuzining yaxlit materikdan geologik kontinentlarga bo’linishi turli iqlim
sharoitlarni vujudga keltirib, g’o’za o’simligini o’zgarishiga ta’sir qilgan.
g’o’zaning 3 bir biridan tupdan farq qiladigan geografik guruxlari-
1. Avsraliya (Sturtiya),
2. Osiyo-Afrika (Paleotropik-eugossipium)
3. Amerika (Neotropik) paydo bo’lgan.
Mana shu guruxlardagi g’o’zalar tashqi muhitga hamda irsiy xususiyatlarga
qarab kichik guruxlarga bo’lingan. Jumladan Osiyo-Afrika g’o’zalari Osiyo
(Janubiy va sharqi-janubiy Osiyo) va Afrika (Afrika va g’arbi-janubiy Osiyo),
Amerika g’o’zasi Markaziy Amerika va Janubiy Amerika guruxlarga bo’lingan
bo’lib, barcha Gossipium g’o’za avlodi tur va xillarining tabiiy ko’payishi mana
shu guruxlardan tarqalgandir.

---