Mg`M – 18/2-guruh talabasi Azizbek Nurimov Quyidagi savollarga yozma javob bering

Milliy ma’naviyat bu nima?

Javob: Har bir millat va elat, katta yoki kichikligidan qat’iy nazr, o’ziga хоs milliy madaniyati va ma’naviyatiga ega. Ko’p asrlar davоmida shakllangan millat va elatlarning ruhiy bоyligini, uning urf-оdatlari, an’analari, aхlоq-оdоb mе’yorlarini o’zida mujassamlashtirgan ma’naviyat ayni vaqtda umuminsоniy ma’naviyatning tarkibiy qismini tashkil etadi va shu tariqa u jahоndagi barcha хalqlarning ma’naviy bоyligi ham bo’lib hisоblanadi.YUksak milliy ma’naviyat hamma vaqt хalqlarni bir-biriga yaqinlashtiruvchi vоsita bo’lib kеlgan va hоzir ham shunday bo’lib qоlmоqda.

Ma’naviyatning inson va millat kamolotidagi hamda jamiyat taraqqiyotidagi o’rnini aniq bilib olish hamda shu asosda uni rivojlantirish, uning mohiyatini hamda mazmunini ilmiy tahlil qilishni taqozo etadi.

Avvalo shuni ta’kidlash lozimki, sobiq sho’rolar tizimi sharoitida ma’naviyat bugungi holatda o’rganilmagan. U ma’naviy madaniyatning tarmog’i sifatida yoki olimlar asarlarida tilga olingan xolos.

Bu juda murakkab masalaga shu darajada «e’tiborsizlik» ataylab qilingan. CHunki u shaxs va millatning ichki ruhiy salohiyati bilan bog’liq bo’lgan omildir, shuning uchun shaxsning ruhiy olamiga kirib borish, uni mustaqil fikr yuritishga, millatning esa ma’naviy-ruhiy olamini yuzaga chiqarish, uning o’zini o’zi anglashga, o’z mustaqilligini qo’lga kiritish va o’zi xohlagan taraqqiyot yo’lidan borishiga yo’l qo’ymaslik davlatning rasmiy siyosati darajasiga ko’tarilgan edi. Bu ko’rsatilgan kontseptual vazifalarni muvaffaqiyatli amalga oshira olsak prezidentimiz tomonidan jamiyatni ma’naviy yangilash borasida belgilab bergan ko’rsatmalarini bajara olishimiz mumkin bo’ladi. Belgilangan bu vazifalar Vatanimiz va millatimiz istiqboli uchun o’ta muhim ahamiyatga ega ekanligini taraqqiyotimizning o’tgan davri to’la tasdiqladi.

Ma’naviyatni shaxs, millat, davlat va jamiyatning qudratli kuchi sifatida o’rganish faqat mamlakatimiz o’z mustaqilligini qo’lga kiritgandan keyingina boshlandi. Uni bu shaklda o’rganish esa hech mubolag’asiz aytish mumkinki, mustaqillik sharoitidagi milliy tafakkur taraqqiyotimizda yangi yo’nalishdir. Bu yo’nalishning paydo bo’lishini va uning kontseptual g’oyalarini nazariy jihatdan ishlab chiqish Prezidentimiz Islom Karimov nomi bilan bog’liqdir. Uning asarlari, risolalari, ma’ruzalarida ma’naviyat tushunchasi mohiyati ochib berilgan. Bu ma’naviyatni mustaqil omil sifatida o’rganish uchun katta ahamiyatga ega bo’ldi. Chunki har qanday ilgari surilayotgan g’oyalarning mohiyati ochib berilmas ekan, uning jamiyat taraqqiyotida millat va shaxs kamolotidagi rolini belgilash mumkin bo’lmaydi.

To’g’ri Avvalo shuni ta’kidlash lozimki, sobiq sho’rolar tizimi sharoitida ma’naviyat bugungi holatda o’rganilmagan. U ma’naviy madaniyatning tarmog’i sifatida yoki olimlar asarlarida tilga olingan xolos, milliy madaniyat haqidi ko’p yozilgan va ko’p gapirilgan, ammo nomi aytilsa ham amalda «yagona» sovet adabiyoti, san’ati, axloqi va hakozolar shaklida aks ettirilgan. Bundan ko’zlangan maqsad shaxs va millatni ma’naviy qashshoq qilish, uni totalitarizm tuzumiga xizmat qildirish va itoatda ushlab turish edi.

4.