Mexnat gigienasi va kasb kasalliklari profilaktikasi
Sanoatkorxonalaridaginoqulayomillarniishchilarorganizmigata‟sirinatijasidakasbgaaloqadorkasalli
klarvaboshqapatologikjarayonlarkelibchiqishimumkin.
Ba‟zinoqulaykasbomillarikasallikpaydoqilmasaxam,
organizmningimunobiologikxususiyatlarigasalbiyta‟sirko„rsatib,
tashqimuxitomillarigachidamsizqilibqo„yadi.
Ishchisog„lig„igasalbiyta‟sirqiladigan,
ishqobiliyatinipasaytiradiganvaxarxilkasalliklargaolibkeluvchiomillarni 3 guruxgabo„lishmumkin.
1. Mexnatninoto„g„ritashkilqilishgaaloqadorzararlar:
a) tananinguzoqvaqtgachabirvaziyatdabo„lishi.
b) xarakatboshqaruvivaayrimsezgia‟zolar ( ko„rish, eshitish) ningortikchazo„riqishi
v) noto„g„rimexnattartibi
2. Ishlabchiqarishjarayonigaaloqadorzararlar:
a) fizikaviyomillar / noqulaymikroiqlim /
b) kimyoviyomillar / gazlar, zaxarlibirikmalar /
v) biologikomillar / mikroorganizmlar, gijjalarvauningtuxumlari /
g) radiologikomillar
3. Mexnatsharoitigaaloqadorzararlarni:
Xavoalmashinishi, ventilyasiya, yoritilishi, m a y d o n satxi, xajmivaboshqalar.
Sanoatkorxonalaridaginoqulayomillaro‘znavbatidaquyidagiturlargabo‘linadi:
1.
SHovqin
2.
Vibratsiya
3.
Sanoatchangi
4.
Zaxarlimoddalar
SHOVQIN
-
gigienikomillardanbiribo„lib,
insonorganizmiga,
ishfaoliyatigavadamolishigasalbiyta‟sirko„rsatuvchixarxil,
tartibsiztezlikdavabalandlikdaeshitiladigantovushlaryig„indisidir.
Xozirgizamonilmiy
-
texnikataraqqiyotisharoitidashovqintashqimuxitningjiddiysalbiyomillaridanbiribo„libkoldi.
SHovqin,
boshqanoqulayomillar - tebranish, chang, tutun, gazbilanbirgata‟siretganda, odamgakuchlizararetkazadi.
SHovqinvauningsalbiita‟sirigakarshikurashishxalkaromasalalardanbirixisoblanadi.
SHovqinxozirgivaqtdakasalliklarsoninikupaytiruvchiomillardanbiridebqaralmoqda.
SHovqinbirinchinavbatdaeshitishorganinishikastlaydi,
markaziyasabsistemasigaxamsalbiita‟sirko„rsatadi,
boshmiyapustlogixujayralarinixoldantoydiradi.
SHovqinta‟siridakishiyaxshiuxlayolmaydi, tezcharchabkoladi, dikkate‟tiborisusayadi, xarakatuygunligi,
gavdamuvozanatibuziladi,
umumiyishkobiliyativamexnatunumdorligipasayadi.
SHovqinningorganizmgauzoqvaqtta‟siretishinatijasidaeshitishkobiliyatiasta - sekinpasayaboradi, bora -
boraodamgarangbo„libqolishimumkin:
yurakqon
-
tomirsistemasida
-
bradikarsiya,
gipertoniya,
periferikkontomirlariningkiskarishi,
organizmningimunobiologikfaoliyativaumumiyrezistentligipasayishikuzatiladi.
Ovkat
-
xazmkilisha‟zolaridame‟dashirasiningxamajralishime‟da
-
ichakperistaltikasiningsusayishi,
moddalaralmashinuviningbuzilishikuzatiladi.
Fizikmoxiyatibuyichashovqin
-tasodifiy,
tartibsizxaraktergaegabo„lgan,
gazsimon,
suyukyokiqattiqmuxitlarningmexaniqtebranmaxarakatinitulkinsimontarkalishidir.
SHovqinmanbai
-
tashqimuxitta‟sirinatijasidamexaniqtebranmaxarakatgakeluvchixarkandayjismbo„lishimumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |