Mexаnizmlаrning kinemаtik tаhlili, vаzifаlаri vа usullаri

III. Kinematik tahlilning grafik usuli. Mexanizm holatlari va nuqtalar traektoriyalarini aniqlash
Mexanizm chizmada masshtab koefitsientini qabul qilib chiziladi. Masshtab koefitsienti quyidagicha aniqlanadi:



2 -shakl. Krivoship-polzunli mexanizm kinematik sxemasi.
Masalan, 2-shakldagi mexanizm bo`g`inlarining haqiqiy uzunliklari
l_АV=100mm, l_VS=300mm, h_h=30mm
chizmadagi uzunliklari.
АV=50mm, VC=150mm, h=15mm bo`lsin.
Mexanizm mashtabi
Bo`g`inlar nuqtalarining holatini aniqlash uchun «kesishtirish» usuli qo`llanadi. Bo`g`inlarning ketma-ket holatlarini boshlang`ich bo`g`inning ixtiyoriy holatidan boshlash mumkin, ammo ba`zida uni chiquvchi bo`g`inning ixtiyoriy holatidan boshlaydilar. Masalan, krivoship-polzunli mexanizm C nuqtasining chetki holatlarini aniqlash uchun (3-shakl). Polzun harakat chizig`ida R<sub>1</sub>=АV+VS va R<sub>2</sub>=VC-А V radiusli yoylarni kesishtirib, C nuqtani S<sub>1</sub> G`ng va C₂ chap holatlari topiladi.

3-shakl. Krivoship-polzunli mexanizm C nuqtasining chetki holatlarini aniqlash.

C₁ va C₂ nuqtalarni А nuqta bilan tutashtirib, bo`g`inlar holatlari aniqlanadi.

Mexanizmning ketma-ketlik xolatlarini qurish uchun boshlang`ich bo`g`inning harakatiga mos holda krivoshipning V nuqtasi traektoriyasi chiziladi. Аgar bo`lsa, krivoship aylanasi teng bir necha qismlarga bo`linadi. «Kesishtirish» orqali C va D nuqtalarining (4-shakl) holatlari aniqlanadi. Hosil bo`lgan nuqtalar tutashtirilib, D nuqtaning traektoriyasi chiziladi.


4-shakl. Krivoship-polzunli mexanizmning ketma-ketlik
holatlari rejasi.

Mexanizm nuqtalarining traektoriyalari boshlang`ich bo`g`inni bir xil burchakka aylanishida C va D nuqtalarining siljishi har xil ekanligini, ya`ni nuqtalar notekis harakatlanishini ko`rsatib turibdi.