Mexanizatsiyalash m u h a n d isl a r iin st it u t I

Sillogizm  o‘zaro  mantiqiy  boglangan  ikki  qat’iy  mulohazadan
 
uchinchi  — yangi  qat’iy  mulohazani  zaruriy  tarzda  keltirib  chiqa-
 
ruvchi xulosa  chiqarish  usulidir. 
Bunda dastls bki mulohazalardan 
biri,  albatta,  yo  umumiy  tasdiq  yoki  umumiy  inkor  mulohaza 
boladi.  Hosil qilingan yangi mulohaza dastlabki mulohazalardan
235

---

umumiyroq  bolmaydi.  Shunga  ko‘ra  sillogizmni  umumiylikka 
asoslangan xulosa chiqarish,  deb atasa boladi.  Masalan,  quyidagi 
mulohazalar berilgan bolsin:
Hamma baliqlar suvda yashaydi.
Sazan  — baliq.
Bu mulohazalardan zaruriy ravishda — Sazanlar suvda yashay­
di,  degan uchinchi mulohaza kelib  chiqadi.  Sillogizmning tarkibi 
oddiy qat’iy mulohazalardan tashkil topgani uchun u oddiy qat’iy 
sillogizm deyiladi.