Mexanika. Moddalar 3 XIL holatda bo’ladi: Qattiq Suyuq Gaz Qattiq jism

Yadro reaksiyasi-
Yadroning boshqa yadrolar bilan yoki elelmentar zarralar bilan o’zaro ta’sirlashishi natijasida
o’zgarishlari yadro reaksiyalari deyiladi. 
278.
Bog’lanish energiyasi-
Yadroni boshqa zarralarga ajratish uchun zarur bo’lgan yoki boshqa zarralardan yadro hosil
bo’lishida ajralib chiqadigan energiya atom yadrolarining bog’lanish energiyasi deyiladi. 
279.
Termayadro reaksiyasi-
Yengil yadrolarning o’ta yuqori haroratlarda qo’shilishi natijasida sodir bo’ladigan
reaksiyalar termayadro reaksiyalari deyiladi. 
Harorat o’ta yuqori bo’lganligi sababli termayadro reaksiyalarini labaratoriya sharoitida o’tkazib bo’lmaydi.
Quyoshda termayadro reaksiyalari davom etmoqda. 
280.
Zanjiryadro reaksiyasi-
Yadroreaksiyasining mahsuli sifatida paydo bo’lgan ayrim elementlarning navbatdagi
yadroreaksiyasini amalga oshirishda ishtirok etishi va bu jarayonning uzluksiz davom etishii zanjiryadro

---

reaksiyasi deyiladi. 
Zanjiryadro reaksiyasining davomiyligi neytronlarning ko’payish koeffitsientiga bog’liq. 
281.
Neytronlarning ko’payish koeffitsienti-
Keyingi avlod neytronlari sonining oldingi avlod neytronlari soniga nisbati
neytronlarning ko’payish koeffitsienti deyiladi. 
3 ta holat bo’lishi mumkin: 
1. 
k<1
bo’lganda zanjiryadro reaksiyasi davom etmaydi 
2. 
k=1
bo’lganda zanjiryadro reaksiyasi amalga oshadi 
3. 
k>1
bo’lganda portlash yuz beradi 
k-
neytronlarning ko’payish koeffitsienti
 
282.
Yadro reaktori-
Zanjiryadro reaksiyasi amalga oshadigan qurilma yadro reaktori deyiladi. 
Yadro reaktorida: yadro yoqilg’isi,neytronlarni yutuvchilar,sekinlatkichlar va issiqlik tashuvchilar mavjud. 
Yadro yoqilg’isi sifatida o’ran va plutoniy ishlatiladi. 
Neytronlarni yutuvchilar sifatida kadmiy va bor ishlatiladi. 
Sekinlatkich sifatida grafit va og’ir suv ishlatiladi. 
Issiqlik tashuvchilar sifatida suyuq natriy va oddiy suv ishlatiladi. 
283.