Mexanika. Moddalar 3 XIL holatda bo’ladi: Qattiq Suyuq Gaz Qattiq jism

Nurlanish turlari:. 
1.Issiqlikdan nurlanish 
2.Katodolyuministensiya 
3.Elektrolyuministensiya 
4.Ximilyuministensiya 
5.Fotolyuministensiya 
271.
Issiqlikdan nurlanish-
Qizdirilgan jismlarning nurlanishi issiqlikdan nurlanish deyiladi. 
Masalan quyosh nurlari ta’sirida nurlanish 
272.
Katodolyuministensiya-
Katod nurlari ta’siridagi nurlanish katodolyuministensiya deyiladi. 
Masalan katoddan chiqayotgan elektronlar oqimi elektron nur trubkasida harakatlanib ekranning lyuminafor
moddasini yorug’lantiradi. 
273.
Elektrolyuministensiya-
Zaryadli zarralar ya’ni ionlar ta’siridagi nurlanish elektrolyuministensiya deyiladi. 
Masalan qutb yog’dusi misol bo’ladi (Atmosfera ionosfera qatlamining yorug’lanishi) 
274.
Ximilyuministensiya-
Ximiyaviy reaksiyalar natijasida nurlanish ximilyuministensiya deyiladi. 
Masalan ayrim hashoratlarning qorong’uda yorug’lik chiqarishi. 
275.
Fotolyuministensiya-
Ayrim moddalarning yorug’lik tushishi natijasida o’zidan yorug’lik chiqarishi
fotolyuministensiya deyiladi. 
Masalan ba’zi archa o’yinchoqlarining yaltirashi. 
276.
Radioaktivlik-
Atom yadrolarining o’z-o’zidan spontal nurlanishi radioaktivlik deyiladi. 
Radioaktiv moddalarning 3 turi bor: 
1. 

nurlar (Geliy yadrolar oqimi) 
2. 

nurlar (Elektronlar oqimi) 
3. 

nurlar (O’ta yuqori chastotali elektromagnit to’lqinlar) 

nurlar 2 birlik musbat zaryadga va 4 birlik massa soniga ega

nurlar 1 birlik manfiy zaryadga ega va massa soniga ega emas. 

nurlar zaryadga ham massa soniga ham ega emas. 

nurlarning kiruvchanlik qobilyati o’ta yuqori. 

va 

nurlar zaryadga ega bo’lganligi sababli elektr va magnit maynit maydonlarida o’z yo’nalishini o’zgartiradi. 

nurlarning zaryadi yo’qligi sababli elektr va magnit maydonlar ta’siriga uchramaydi. 

yemirilish ta’sirida element sistema boshiga qarab 2 katak siljiydi va massa soni 4 birlik kamayadi. 

yemirilish ta’sirida element sistema oxiriga qarab 1 katak siljiydi va massa soni o’zgarmaydi. 

yemirilishda elementning tartib raqami ham massa soni ham o’zgarmaydi. 
277.