Mexanik o'lchash asboblari komparlashtirish o'lchov asboblari bilan chiziqlarni o'lchash

4. CHIZIQ UZUNLIGINI HISOBLASH

Chiziqlarning uzunligini hisoblashda o'lchov natijasiga tuzatishlar kiritiladi, bu esa tizimli xatolar ta'sirini bartaraf etadi.

O'lchash moslamasini komparizatsiya qilish uchun ∆DK tuzatish. Chiziqlarni o'lchashda o'lchash moslamasining haqiqiy uzunligi taqqoslash uchun tuzatish qiymati bilan nominal qiymatdan farq qiladi
l = l0 + l lk. O'lchov asbobini raqamlashtirish nominal qiymatga mos keladi, shuning uchun qoldiqni o'lchash natijasi r0 orqali belgilanadi. Bunday holda, kompilyatsiya uchun tuzatishlar tufayli qolgan r ning haqiqiy uzunligi qoldiq uzunligiga mutanosib bo'lgan qiymatga o'zgaradi, ya'ni.
r = r₀ + (∆_к/l₀)r₀ (26.1)

Shu kabi tenglik uzunligi ipning nominal uzunligidan bir necha bo'lgan segment uchun yozilishi mumkin l₀

D = n(l₀ + ∆l_к), (26.2)

bu erda n-segmentni o'lchash jarayonida kechiktirilgan barcha o'lchov lentalarining soni.

Chiziqning to'liq uzunligi summa sifatida yoziladi (24.1) и (24.2)


D = n(l₀ + ∆l_к) + (r₀ + r₀). (26.3)

Qavslarni oching va formulani (24.3) bir oz boshqacha shaklda qayta yozing

D = (nl₀ + r₀) + _к. (26.4)

Qiymat (nl0 + r0) - o'lchov moslamasining nominal qiymati bilan hisoblangan chiziqning uzunligi. Uni D0 orqali ko'rsatib, yozamiz

D = D₀ + (D₀/l₀)∆l_к .

Qiymati
∆D_к = D – D₀ = (D₀/l₀)∆l_к

kompilyatsiya uchun o'lchash moslamasining uzunligiga tuzatish deyiladi.

O'lchash moslamasining harorati uchun ∆D t tuzatish. Chiziqlarni o'lchashda o'lchash moslamasining t harorati odatda t0 komparlash haroratidan farq qiladi. Bunday holda o'lchash moslamasining uzunligi tengdir
l = l₀ + α(t – t₀)l₀

bu erda a o'lchash moslamasining materiallarini lineer kengaytirish koeffitsienti (po'lat uchun α = 12,5.10^-6).

Shunga ko'ra, qoldiqning uzunligi o'zgaradi
r = r₀ + α(t – t₀)r₀.

Avvalgi nisbatni hisobga olgan holda, biz qurilmaning haroratni kengaytirish uchun tuzatishni hisobga olgan holda tenglamani olamiz.

D = (nl₀ + r₀) + α (t – t₀) (nl₀ + r₀),

но nl₀ + r₀ =D₀, тогда

D = D₀ + α (t – t₀) D₀.

Величину

∆D_t = D – D₀ = α(t – t₀)D₀.

o'lchov moslamasining harorati uchun chiziq uzunligiga tuzatish deyiladi.

Agar topografik rejalarni yaratish uchun chiziqlarni o'lchashda mutlaq qiymatdagi harorat farqi 8º dan oshmasa, harorat uchun tuzatish hisobga olinmaydi. O'zgartirishlarni hisobga olgan holda, odatda o'lchash moslamasi emas, balki havo harorati o'lchanadi. Bu holda yuzaga keladigan xato kichik va o'lchovlarning aniqligiga ta'sir qilmaydi.
Binolar va inshootlarning konstruktsiyalarida chiziqlar uzunligini o'lchashda strukturalarning harorat kengayishi qo'shimcha ravishda hisobga olinadi. Agar ish paytida strukturalarning harorati u orqali belgilansa, harorat uchun tuzatish formula bo'yicha hisoblanishi mumkin

∆D_t = ∆α(t_ср– t_э)D₀ + ∆tα_срD₀, (26.5)

bu erda acr, TSR-lineer kengayish koeffitsientlarining o'rtacha qiymatlari va tuzilmalar va o'lchash moslamasining harorati; α a, ∆t-lineer kengayish koeffitsientlari va o'lchash moslamasining konstruktsiyalarining harorati o'rtasidagi farq.

Formulani tuzatish (26.5) noyob tuzilmalar dizaynlarida yuqori aniqlikdagi chiziqli o'lchovlarni amalga oshirishda hisobga olinadi.
Prefabrik temir-beton konstruktsiyalardan ommaviy qurilish ob'ektlarida lineer kengayish koeffitsientlarining farqi α a. nolga yaqin (0,5.10-6), shuning uchun tenglik o'ng qismining birinchi a'zosi (26.5) kichikdir.Keyin
∆D_t = ∆tα_срD₀.

O'lchovlardagi eng katta qiyinchiliklar strukturalarning haroratini aniqlashga olib keladi, chunki buning uchun teshiklarni yaratish kerak. Shuning uchun, formulaga ko'ra tuzatishlar (26.5) faqat yuqori qavatli binolar va 6 m dan ortiq qo'llab-quvvatlovchilar orasidagi oraliqlarga ega sanoat inshootlarini qurishda hisobga olinadi.

Hisob-kitoblarni soddalashtirish va o'lchash uchun ommaviy qurilishning odatiy binolarida qurilmaning metrik bo'linmalarining tuzatishlar qiymatlari binoning haroratining qiymatiga olib keladi, bu esa haroratni hisobga olmasdan amalga oshirish imkonini beradi.
O'zgartirish горизон Dν,h chiziqni ufqqa olib kelish uchun.Moyil chiziq B gorizontal joy qiyalik m burchagida yoki p (FIG. 31).
Nishab burchagi ma'lum bo'lsa, o'ng burchakli uchburchak ABC mavjud