Metrologiyaning asoslari

Kalibrlarning ijrochi o‘lchamlarining hisob-kitobi
Shunday qilib, 500 mm dan ortiq bo‘lgan o‘lchamlar uchun aniq kvalitetlarda universal o‘lchov vositalarini qo‘llanishni tavsiya etish mumkin, ular o‘lchash kuchining doimiyligini ta’minlaydi. Ijrochi kalibrlar uchun maxsus formulalar amal qiladi, ular 1-jadvalda keltirilgan.

Bu formulalarda quyidagicha shartli ifodalar qabul qilingan:

D - buyumning nominal o‘lchami;

D_max - buyumning eng katta chetgi o‘lchami;

D_min - buyumning eng kichik chetgi o‘lchami;

IT - buyumning joizligi;

H1 - skobalar uchun ishchi kalibrlarni tayyorlash uchun joizlik; - vallar uchun ishchi kalibrlarni tayyorlash uchun joizlik;

Hp - skobalar uchun nazorat kalibrlarni tayyorlash uchun joizlik;

Z - teshik uchun o‘tkazadigan kalibrni tayyorlashga joizlik maydoni o‘rtasining teshikning o‘tkazadigan chegarasidan og‘ishi;

Z1 - dfk uchun o‘tkazadigan kalibrni tayyorlashga joizlik maydoni o‘rtasining dfkning o‘tkazadigan chegarasidan og‘ishi:

Y - teshik uchun eskirgan o‘tkazadigan kalibr o‘lchamining teshikning o‘tkazadigan chekkasi uchun yo‘l qo‘yiladigan chiqimi;

Y - val uchun eskirgan o‘tkazadigan kalibr o‘lchamining valning o‘tkazadigan chekkasi uchun yo‘l qo‘yiladigan chiqimi.
13.1-jadval

Ijrochi kalibrlar uchun maxsus formulalar