Metodologiyasi



Download 6,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet355/386
Sana01.02.2022
Hajmi6,88 Mb.
#420875
1   ...   351   352   353   354   355   356   357   358   ...   386
Bog'liq
Tarix fani metodologiyasi

M adaniyat tarixi 
— M adaniyatshunoslikning bir boMimi 
b o ‘lib, aniq zam on va m akon chegarasida mavjud boMgan ja m i­
yat m ad an iy atin i o 'rg an ad i. M adaniyat tarix i tarixiy tadqiqotlar- 
n in g a n ’anaviy va asosiy tarm o q larid an biri sanaladi. Shu o ‘rin- 
da ta ’kidlab o ‘tish lo zim k i, m adaniyat tush u n ch asin in g o ‘zi bir 
nech a talq in d a m avjud boMib, keng koMamli tu sh un cha boMgan- 
ligi sababli, faylasuflar va m adaniyatshunoslar to m on id an bu 
tu sh u n ch ag a an iq lik kirituvchi o ‘nlab ta ’riflar berib o ‘tilgan. Ta­
rix ch ilar to m o n id an m ad an iyat ta rix in in g tadqiqotlari jaray o n i­
da bund ay tu sh u n c h a la rn in g deyarli barchasidan foydalanib o ‘til- 
g a n lig in i tarixiy tad q iq o tlard a kuzatish m um kin.
Bugungi k u n da yangi m adaniyat tarixi shakllangan boMib, 
u n in g asosini til, m a tn la r va narrativ tizim lar (sem iotik yon­
dashuv) tash k il etadi. Yangi m adaniyat tarixi xalq m adaniyati va 
elita r m ad an iy atn in g bir-biriga q aram a-q arsh ilig in i in k o r qila­
di. Bugungi k un da m ad aniyat tarixi bilan shug‘ullanish m ad an i-
284


Y
3
t falsafasi va m adaniyatshunoslik sohalarida b irm u n ch a jiddiy 
t a y y o r y a r l i k
va bilimiargH сна b o iis h n i talab cU di. Ayni vaqtda 
yangi yondashuvlar esa yangi-yangi natijalarni berishi shubha- 
bi/Aiii. Ko‘p
2
’na ta rix ch ilarn in g fikricha aynan m adaniyat tarixi 
tarixi sintezning asosi bo'lib x izm at qilishi m u m k in , vanoianki 
aynan ana shunday sintez vositasini shakllantirish va asoslab be- 
rishga ko'pgina avlod tarix chilari tom o n id an u rin ish lar bo'lgan.
M anbalar (m anba) — o 'tm ish haqida axborot tashuvchilar. In ­
soniyat o 'tm ish i va jam iy at taraqqiyoti jarayonlari haqida m a’lu- 
m ot beruvchi va ularn i bevosita aks ettiruvchi barcha m oddiy 
va yozma m a’lum ot beruvchilar. M an b alar bir necha turli b o 'li- 
shi m um kin: Yozma (belgili) m anbalar; M oddiy m anbalar; Et- 
nografik m anbalar; Xalq og'zaki ijodiga oid m anbalar; Lingvis­
tik (tilshunoslikka oid) m anbalar. Tarixiy m anbalar — har qanday 
tarixiy tad q iqotlarning asosini tash k il qiladi. M anbalarsiz va 
ularni o 'rg anm asdan tu rib jam iy at taraqqiyoti tarix in i ilm iy bi- 
lishni am alga oshirib bo'lm aydi. M an b alarnin g m iqdori chega- 
ralanm agan (cheksiz), biroq u larn in g bugungi kungacha saqlanib 
qolgan turli davrlarga oid qism lari va o'sha davr haqida m a’lum ot 
beruvchi m iqdori bir xilda em as. D avr qanchalik qadim iy bo'lsa, 
m anbalar m iqdori shunchalik kam ayib boradi. Tarixiy m a n ­
balarning barchasi shartli ravishda 
6
turga bo'linadi: 1. Yozma 
manbalar. 2. M oddiy m anbalar. 3. E tnografik m anbalar. 4. L ing­
vistik m anbalar. 5. O g'zaki m anbalar. 
6
. K ino (tasvirli) - fono 
(ovozli) — foto (suratli) m anbalar. M anb alarn in g tasn iflan ish i, 
kelib chiqishini va yaratilishini o 'rg an ish , m ualliflari, haqiqiyligi 
va ishonarliligi, to'liqligi kabi bir q ato r jih atlarin i m anbashunos- 
lik fani o'rganadi.

Download 6,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   351   352   353   354   355   356   357   358   ...   386




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish