Metodologiyasi



Download 6,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/270
Sana25.06.2022
Hajmi6,88 Mb.
#702075
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   270
Bog'liq
Tarix fani metodologiyasi

N. Mustafoyeva 
tarix fanlari doktori


K IR IS H
M ustaqillik yillarida O 'zb ek isto n ta rix in i h a r to m o n lam a xo- 
lis va ilm iy jih a td a n m u k am m al va tarix iy d alillarg a asoslangan 
holda yoritishga katta e ’tib o r b erilm o q d a. Ja h o n ta rix in in g ajral- 
m as tarkibiy qism i hisoblangan V atanim iz tarixi o ‘z in in g nafaqat 
qadim iyligi, balki uzoq davom etgan tarix iy ja ra y o n la rin in g j a ­
hon tarixiy taraqqiyoti jarayo n larig a ju d a k atta ta ’sir etganligi b i­
lan ham jah o n ilm ahli e ’tib o rin i o ‘ziga to rtib kelm oqda. Ay- 
tish m u m k in k i, 0 ‘zbekiston so‘zi tilga o lin g a n d a ja h o n n in g turli 
iqlim larida yashovchi h a r qanday in so n n in g ko‘z o ‘ngida q ad i- 
miy tarix gavdalanadi. Bugungi k u n d a ta rix n i nafaqat o 'rg an ish , 
balki uni ilm iy jih a td a n asoslangan dalillarga tayangan holda
tarixiy ja ra y o n la rn in g niohiyatini o c h ib berish d a haqqoniylik ta - 
m oyillariga asoslangan holda c h u q u r va a tro flich a tadqiq etish 
ham da eng to ‘g‘ri ilm iy x ulosalarni taq d im etish h a r b ir tarix ta d - 
qiqotchisi oldida turg an eng m u h im v azifalardan biridir.
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M .M irziyoyev to m o - 
nidan im zolangan «Oliy ta ’lim tiz im in i yanad a rivojlantirish 
cho ra-tad birlari to ‘g‘risida»gi Q arori oliy ta ’lim tiz im in i tu b d an
tak om illash tirish , m am la k a tim iz n i ijtim oiy-iqtisodiy rivojlanti­
rish borasidagi ustuvor vazifalarga m os holda, kad rlar tayyor- 
lashning m a’n o -m a z m u n in i tu b d an qayta ko‘rib chiqish, xalqa- 
ro sta n d a rtla r darajasida oliy m alakali m utaxassislar tayyorlash 
uchun z a ru r sh aro itlar yaratishni k o'zda tutish bilan birgalikda 
bugungi kunda oliy ta ’lim n in g sifati va sam arad o rlig in i y u ksalti- 
rish borasida pedagoglar oldida k atta m as'u liy at tu rg an lig in i bel- 
gilab berdi.
Tarix, tarixiy haqiqat va uni ilm iy jih a td a n xolislik asosida 
o 'rgan ish, ayniqsa uni yosh avlodga yetkazib berish bugungi tarix
•ani oldida turgan eng d o lzarb m asalalard an biridir. 0 ‘zbekiston 
Respublikasi Birinchi Prezidenti I.A .K arim ov ta ’kidlab o 'tg a n i- 
dek, «M illatim iz tarix i haqidagi haqiqat y u rtim iz n in g fidoyi, 
° z yo'lidan, m aslagidan, so 'zid an q aytm aydigan fa r/an d la rig a
7


o ch ilish i lozim . B ilish im iz sh a rt b o lg a n sah ifalarn i q u n t bilan 
varaqlash h a m m a m iz u chu n ham qarz, ham farz»1.
Tarix va tarix iy jaray o n lar, siyosiy-tarixiy vaziyat u larn in g ro‘y 
berishidagi asosiy sabab va xususiyatlarini ilm iy jih a td a n tadqiq 
etish da h a r to m o n lam a ta h lil qilish tarixiy h aq iq atn in g yuzaga 
c h iq ish id a katta o m il sanalad i. A yniqsa, turli davrlarda yaratilgan 
tarix iy ilm iy a sarlard a m u allifla rn in g tadqiqot m asalalariga tu r- 
licha yondashuvlari va fikrlari, x u lo salarn in g turlichaligi, ularni 
ilm iy jih a td a n c h u q u r ta h lil qilish va tarixiylik, ilm iylik h am da 
xolislikka asoslanilgan eng to 4g‘ri x u losalarni ch iq arish b ug u n - 
gi kun tarixchi m utaxassislari oldida tu rg an m u h im vazifalardan 
sanaladi.
Bugungi k u nda tarix fani sohasida ta 'lim olayotgan tala- 
b a la r tarixga oid asarlard an foydalanish, ularn i ta h lil etish kabi 
o ‘zlash tirish uslublari, u lardan foydalanish sam aradorligin i bilish 
haqidagi tarix iy tadq iq o t uslublari va ilm iy -tarix iy haqiqatga eri- 
shish yo‘lla rin i anglashi lozim .
H ozirgi vaqtda tarix ch i m utaxassislarni tayyorlashda va ular­
n in g ilm iy tad q iq o t m alakasini sh a k lla n tirish d a tarix fan in in g
turli tadqiqot uslublari va yondashuvlari haqida yetarli bilim be- 
risli va u larn in g tarixiy tad q iq o tlar jaray o n id a to ‘g‘ri va ilm iy, tari- 
xiylikka asoslangan xulo salarn i chiqarishga yo‘naltirish bugungi 
kun tarix o 'q itish n in g asosiy vazifalaridan biriga aylandi. Bu bo - 
rada 0 ‘zbekiston R espublikasining B irinchi Prezidenti l.A .K a- 
rim ov nin g quyidagi fikrlari aloh id a ah am iy at kasb etadi: «Yo- 
m on tom oni sh u n d a k i, subyektiv fik r yuquvchan boMadi. C h u q u r 
ta h lil, m an tiq q a asoslan m ag an biryoqlam a fik r o d a m la rn i, eng 
avvalo, tarix o ‘q itu v ch ilarin i ch alg ‘itadi. U la r esh itg an larin i ha- 
qiqat shu ekan, deb o 'quvchilarga ham yetkazishadi. Faqat bahs, 
m u n o zara, ta h lil mevasi boMgan x u losalargina bizga to ‘g‘ri yo‘l 
k o'rsatishi m u m k in . Bu - b irin ch id an .

Download 6,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   270




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish