Metodologiyasi o z b e k I s t o n r e s p u b L ik a s 1


bet123/269
Sana14.07.2022
Hajmi
#798689
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   269
Bog'liq
Tarix fani metodologiyasi

q o n u n iy a t-
lari (qonunlari) masalasi hali yana yangi fikrlar va ilmiy 
x u lo sa la r -
ga ehtiyoj sezmoqda va bu boradagi bahs-m unozaralar yana 
d a -
vom etadi.
162


Tarix 
f a n id a g i 
qonuniyatlar bilan uzviy bog'langan yana bir ji- 
hat tarixni davrlashtirish va tarixiy zam on kategoriyalari m asala-
^ T a rix c h ila r I.M.Savelyeva va A.V.Poletayevning ta ’kidlashicha, 
tarix fanida zamon (vaqt) kategoriyalari metodologiya fani uchun 
n in e
tarix fani predmeti va tarix fani m etodlari kabi o‘ta m u-
him o‘rin tutadi1.
F.Brodelning tarixiy vaqt m asalalari yuzasidan bildirgan
o‘xshatishiga ko'ra «Tarixda vaqt tarixchining fikrlariga bog'bon- 
ning belkuragiga yopishgan tuproq kabi yopishadi*. Vaqt haqida­
gi 
ta sa v v u r la r 
asosida farazlar va tadqiqotlarning xulosalari shakl- 
lanadi.
Falsafiy m azm undagi ilm iy ad ab iy o tlarn i ta h lil qilish n a ti- 
jasida yuqoridagi m u a llifla r vaqtni ikki qism ga b o 'la d ila r, 
ya’ni bunga ko'ra b irin c h i vaqt g u ru h ig a statistik , d isk retik , 
bir xil xususiyatli (gom ogen) va ta so d ifiy -ta ’sirsiz b o 'lsa, ik- 
kinchi vaqt g u ru higa o ‘zgaru vch an, k o n tin u al, h ar xil x u su ­
siyatli (geterogen), ta so d ifiy -sam ara li tu rlarg a b o 'lin g a n . Bu 
yondashuv yevropa m ad an iy atid a b ir necha yuz y illard an
buyon am al qiladi.
Tarixchilam ing ta’kidlashicha, tarixchi vaqt bo'yicha (vaqtga 
asoslangan holda va vaqt om ilini hisobga olgan holda) faoliyat 
ko'rsatadi, ayni zam ondan xulosalar chiqargan holda o 'tm ish - 
ni to'ldiradi. O 'tm ish n i to'ldirishdagi vaqt bo'yicha xilm a-xil- 
lik va subyektivlik tarixiy bilishning alohida belgilari (xususiyat- 
lari)dan biridir. M asalan, xronologik jadvallar turli ko'rinishda 
(kunlar, oylar, yillar, asrlar, davrlar, bosqichlar va boshq.) shakl- 
lantiriladi. Bunda ko'rsatilgan sanalar oralig'idagi bo'shliq davr- 
larda qanday voqealar sodir bo'lgan, bu voqealar yoki jarayon­
lar davrlarga oid voqealarga qanday ta ’siri bor, bog'liqligi bor
bu masalalar ochiq qolishi m um kin. Shunga ko'ra sanalarni 
lr tizimga keltirish, voqealarni va ularning sanalarini tanlash
И М Савельева, 

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   269




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish