Metodikasi kafedrasi mavzu: abu rayhon beruniyning ilmiy

2.2 Beruniyning didaktik g`oyalari 

Nihoyatda  keng  bilimli  va  o`tkir  mushohadali,  ilmning  turli  sohalarini  mukammal 

egallagan  Beruniy  yosh  avlodni  o`qitish  va  tarbiyalash  masalalariga  ham  jiddiy  e`tibor 

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com

---

14 

 

bergan.  U  pedagogika  bo`yicha  maxsus  asar  yozmagan  bo`lsa-da,  falsafa,  psixologiya, 

ijtimoiy  masalalarni  tahlil  qilishda  ta`lim-tarbiya,  ilm-ma`rifat  va  odob-axloq  haqidagi 

fikrlarini  asosli  ravishda  bayon  etgan.  U  eng  avval,  insonning  baxti  va  fazilati  ilmdadir, 

degan g`oyani ilgari surgan. 

Beruniy  ilmlar  insonning  ehtiyojidan  paydo  bo`lganini  aytib,  ularni  quyidagicha 

ta`riflagan:  “Musiqa  ―  insonga  kuchli  ta`sir  etib,  yoqimli  kayfiyat  bag`ishlaydi;  til― 

nutqning  tarozisi  va  muomala  qurolidir;  geodeziya  ―  harakatsiz  yulduz  va  quyosh  orqali 

shaharlarning joylashishini mukammal o`rgatadi; geologiya, geografiya va gidrologiya ― 

yer haqidagi fanlardir; geometriya ― jismlarning shakllarini; falakiyot ― koinot sirlarini;