Методикалар

Калити: Менежернинг фаолият самарадорлигини аниқлаш учун 1, 2, 4, 8, 10, 13, 14 ва 15 саволларга берилган жавобларнинг оддий йиғиндисини ҳисоблаб чиқинг; 3, 5, 6, 7, 8, 11, ва 12 саволларда берилган жавобларни тескарисига ҳисобланг, масалан, 1 рақами белгиланган бўлса – 5, 2 – 4, 5 аксинча – 1 тариқасида. Сўнгра барча рақамларни қўшиб чиқинг.
Агар жами 60 балл тўплаган бўлсангиз, демак, Сиз ҳақиқий менежерсиз. Сизнинг фикрлаш тарзингиз ҳам, хатти-ҳаракатингиз ҳам шунга мос.
Агар 45 балдан кам тўплаган бўлсангиз, демак, Сиз хали ўз устингизда ишлашингиз лозим.

Фаолияти самарадорлиги юқори бўлган менежерлар – бошқарувлар одатда янгиликка интилган новаторлар бўлишади. Шунинг учун улар таваккал қилиб бўлса ҳам янги ғояларни ўйлаб топиб, уни амалиётга жорий этишга интиладилар ва шу орқали муваффақиятга эришадилар. Агар мабодо бирор операцияда улар омадсизликка учрасалар ҳам бундан қўрқмай, яна ишни давом эттираверади. Улар омадсизликни ҳам ўзлари учун сабоқ, деб билиб, тўғри хулоса чиқара олади.

Фаолияти самарадорлиги юқори бўлган менежерлар қилган ишларига тўла масъулият билан ўзлари жавоб беради, айбни бировдан, ташқаридан қидирмайди. Хато қилган пайтларида ҳам хадеб кечирим сўраб, хатоларини қайтаравермайди, бошқаларнинг ҳам уларни аяшлари ва кўнглини кўтаришларига мухтожлик сезмайди. Хатоларини таҳлил қилиб, вазиятни тўғрилаш йўлларини қидиради.
Фаолияти самарадорлиги юқори бўлган менежерлар устивор вазифаларни ўз олдига қўя оладики, улар оддий расмий қарорлар доирасидан чиқади, яъни, улар раҳбарларисиз ҳам ўзлари мустақил қарор қабул қила олади. Улар учун статус-кво бегона, улар бошқарувни янада самарали қилишга интилаверади. Улар тизимни ўзгартиришга, ҳеч ким юрмаган йўлдан юришга қодир инсонлардир.
Фаолияти самарадорлиги паст бўлган менежер-бошқарувчилар эса таваккал қилмайди. Улар одатда китобларда ёзиб қўйилган қоидалар ва кўрсатмалар доирасидан чиқишга қўрқади. Улар учун хато қилиш катта гуноҳ ва бор кучини хато қилмасликка йўналтиради. Фаолияти самарасиз бўлган менежерлар айбдорни доимо ташқаридан, ходимлардан қидиради, ўзларини оқлаш учун доимо баҳоналари бор. Кўпинча турли баҳоналарни улар олдиндан ўйлаб қўяди. Доим шикоят қиладилар. Улар учун муваффақият ўз раҳбарлик мавқеини сақлаб туриш воситаси бўлиб, раҳбарларга ёқадиган мақсадларни ўз олдига қўйиб, унга эришиш йўллари устида доимо бош қотиради.

1 Травин В.В., Магура М.И., Курбатова М.В. Развитие управленческого потенциала: Модуль 1.-М., 2004.- 70-72 б.: китобидан олинган.