Metallurgiya

 
 Maydalash va yanchish 
 
Jarayonlarining asosiy maqsadi oltin tarkibli mineralla zarrachalarini to‘liq 
yoki qisman ochishdan iborat. Oltin tarkibli minerallarpda oltinning yuzasi to‘liq 
yoki qisman ochilganda oltinni gidrometallurgik usullar bilan ajratib olish samara 
beradi. 
Yanchish jarayoni yanchish darajasi bilan baholannadi, oddatda yanchish 
darajasi ruda tarkibidagi oltinning yrikligiga bog‘liqdir, masalan tarkibida yirik 
oltin bo‘lgan rudalar uchun dag‘al yanchish etadi (-0,4 mm sinfning miqdori 90%), 
ammo ko‘p rudalarda yirik oltin bilan bir qatorda mayin va mayin oltin bo‘lganligi 
uchuun, rudalar odatda mayin yanchiladi (-0,074 mm sinfning miqdori 90%). 
Ayrim hollarda yanchishni 0,044 mm sinfga olib borish talab etiladi.
 
 Yirik oltinni gravitatsion usulda ajratib olish 
 
Ko‘p oltin trakibili rudalarda ma’lum miqdorda yirik (+0,1 mm) va erkin 
oltin mavjud. Bu oltinni gidrometallurgik usulda qaat ishlashda u tliq erimaydi va 
chiqindilar bilan yo‘qoladi. Shu sababadan yirik oltin sianlash jarayonidan avval 
gravitatsion usulda ajratib olinadi va alohida qata ishlanadai. Buning uchun 
yanchish jarayonidan so‘ng cho‘ktirish jarayonining mashinalari o‘rnatiladi. 

---

57 
a) 
Yanchish 
Cho‘ktirish 
Boyitma 
Siniflash 
Loyiqa 
Qum 
Suv 
Quyuqlashtirish 
Loyiqa 
Quyuqlashgan 
mahsulot 
Sianlash 
Filtrlash va yuvish 
Kek 
Filtrat 
Oltin rux cho‘kmasi 
Bo‘tana holatga o‘tqazish 
Zararsizlantirish 
Chiqindixonaga 
Maydalash 
Ruda 
Oltinni rux bilan 
cho‘ktirish 
Oltinsizlantirilgan 
eritma 

---

58 
b) 
Yanchish 
Cho‘ktiri
sh 
Boyitma 
Siniflash 
Loyiqa 
Qum 
Suv 
Quyuqlashgan mahsulot 
Oltinga to‘yingan 
smola 
Chiqindixonaga 
Quyuqlashtirish 
Dastlabki 
Sianlash 
Sorbsion tanlab 
eritish 
Chiqindi 
Regenerasiya 
Loyqa 
Zararsizlantirish 
Oltinli eritma 
Oltinsizlantirilgan 
smola 

---

59 
v) 
15.1- rasm. Oltin tarkibli rudalarni qayta ishlash sxemalari. 
a) Sianlash va oltinni eritmalardan rux bilan cho‘ktirish sxemasi; b) Oltinni 
rudadan sorbsion tanlab eritish uslida ajratib olish sxemasi.v) Oltinni rudadan 
flotatsion-sorbsion uslda ajratib olish sxemasi;
 
Yanchish 
Cho‘ktiri
sh 
Boyitma 
Siniflash 
Loyiqa 
Qum 
Suv 
Flotasiya chiqindisi 
Oltinga to‘yingan 
smola 
Chiqindixonaga 
Flotasiya 
Quyuqlashtirish 
Sorbsion tanlab 
eritish 
Chiqindi 
Regenerasiya 
Boyitma 
Zararsizlantirish 
Oltinli eritma 
Chiqindixonaga 
Loyiqa 
Aylanma suv 
Maydalash 
Ruda 
Oltinni eritmadan 
cho‘ktirish 
Oltinsizlantirilgan 
smola 

---

60