Metallurgiya

2.2. Uranli eritmlarni qayta ishlashning texnologik sxemasi hisoblash
Boshlang‘ich ma’lumotlar:

Uran bo‘yicha ishlab chiqarish unumdorligi - M = 776000 kg/yil,

Mahsulotli eritmadagi uranni konsentratsiyasi - S_mah.er. = 40 mg/l,

Matochni sorbsiyadagi uranni konsentratsiyasi - S_mat.=1,2 mg/l,

Defosforizatsiya matochnikidagi uranni konsentratsiyasi -S_def. = 25 mg/l,

Matochnikda to‘yinishgacha bo‘lgan uranni konsentratsiyasi - S_don. = 300 mg/l,

Anionitni nisbiy hajmi - m=2,2 m³/t,

Nisbiy hajmi – bu quruq sorbentni hajmiy massa birligi bo‘lib, u namlanish va to‘yinishdan so‘ng shug‘ullaniladi..

Uranni anionitga to‘yinishi - N=17,0 kg/m³= 37,4 kg/t,

Mahsulot eritmasidan uranni ajratib olish koeffitsienti- K=0,97

Bir yilda qayta ishlash uchun zarur bo‘lgan mahsulotli eritma:

Q₁= (776000 kg) / (0,04 kg/m³-0,0012 kg/m³) =20000000 m³/yil P.R.

Bir yilda uranni qazib olish:

M=20000000 m³/god*0,04 kg/m³ = 800000 kg/yil.

Umumiy mahsulotli eritmaga qo‘shiladigan qaytgar eritmani miqdorini bilish zarur:

1. 
   Matochnikda to‘yinishgacha sliv (M.don.) – smolani eritmag nisbatan hajmi nisbati 1:1
   

Q₂= (3, 5455m³/soat*1*24ch*365kun/yil=31058,6 m³/yil),

2. 
   Defosforizatsiya matochnikidagi sliv (M. def.)- smolani eritmaga nisbatan hajmi nisbati 1:5,
   
3. 
   Matochni sorbsiyadagi eritmani xajmi, 1 – hajm suv – neytralizatsiya matochli slivi).
   

Q₃= (3, 5455m³/chas*5*24 s*365kun/yil=155292,9 m³/yil).

Bunda mahsulotli va qaytar eritmani umumiy miqdori quyidagicha bo‘ladi:

Q=Q₁+Q₂+Q₃= 20000000m³/yil M.E. +31058,6m³/god M.don. +155292,9 m³/yil M.def. =20186351,5 m³/yil.

Defosforizatsiya matochnikidagi uranni miqdori M=155292,6 m³/yil*0,025 kg/m³=3882,315 kg/yil,

Matochnikda to‘yinishgacha bo‘lgan uranni miqdori M=31058,6 m³/yil*0,3 kg/m³=9317,58 kg/yil, shunda mahsulotli va qaytar eritmadagi uranni tarkibi quyidagi tarkibga ega:


yoki 40,2 mg/l

Bosimli sorbsiyalm kalonnani o‘lchamlari (BSK)

Kolonnani umumiy balandligi - H=7,5 m,

Silindr qismini balandligi - N_sil= 6,0 m,

Konus qismini balandligi - N_kon= 1,5 m,

Kolonnani diametri - D=3 m

Ko‘ndalang kesim maydoni:

S=PR² =3,14*1,5² =7,065 m²

Kolonnani silindr qismini hajmi: V_sil=S*H=7,065*6=42,39 m³

Kolonnani konus qismini hajmi: V_kon=S*H/3=7,065*1,5/3=3,53 m³

Kolonnani umumiy hajmi: V= V_sil+ V_kon=42,39 m³+3,53 m³=45,92 m³

Chiziq bo‘yicha mahsulotli eritmani tezligi sorbentni siqilgan qatlami orqali quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi:

; m³/m²* chas, gde

– Sorbsiyali kolonnaga maxsulotli eritmani o‘tishini hajmiy tezligi, m ³/chas;

–sorbsiyali kolonnani ko‘ndalang kesim maydoni, m ².

Mahsulotli eritmani chiziq tezligi anionitni siqilgan qatlami bo‘yicha 40 m³/m²*ch dan oshmaydi.

anionitni siqilgan qatlami orqali yuqoriga yunalgan oqimni chiziq tezligini 37,5m³/m²*ch qabul qilamiz.

Agar mahsulotli eritmani 37,5 m³/m²*soat bilan o‘tkazilsa bir sutkada SNK ga eritmani sarfi quyidagicha:

7,065 m²*37,5m³/m²*s=229,6 m³/s.

Agar SNKdan to‘yingan smolani 2 marta tushiriladi va bunga 45 min. sarflanishini qabul qilsak, sorbsiya rejimida SNK sutkasiga 22,5 soat ishlaydi. Sutkadagi mahsulotli eritmani sarfi:

229,6 m³/ch*22,5 s/sut=5166 m³/sut

Mahsulotli eritmani yillik sarfi:

5166 m³/sut*365 sut/god=1885590 m³/yil.

SNK ni miqdori:

(20186351,5 m³/yil)/( 1885590 m³/god)=11 dona.