Metallurgiya asoslari

Berilgan: T₁ = 293 K; V₁ = 0,0112 m³ ; R = 101325 Pa;
T₂ = 3I3K; V₂ = 0.0224 m³
Noma'lum: A = ?. Q = ?
Yechish.

1. 
   A =R (V₂ - V₁ ) = 101325 (0.0224 - 0,0112) = 113, 5 J
   
2. 
   C = 5/2 R = 2,5 8,314 = 20.785 J/ mol K
   
3. 
   0 = n C fr₂ - T, ) = 0,5 20,785 (313-293) = 207,55 J.
   

5-misol. 323 K va 101325 Pa bosimdagi 1 mol havoning harorati 248 K gacha pasaytirilsa, qancha ish bajariladi?
Berilgan. T₁ - 323 K; n = 1 mol: T₂ = 248 K;
R = 101325 Pa;
Noma'lum: P₂= ?, A=?
Yechish.

1. 
   
   
2. 
   
   

6-misol.298 K da hajmi 1 10^-2 m³ bo'lgan 2 mol azot gazi izotermik kengayganda hajmi 2.5 10^-5 ga yetadi.Shu hajm kengayganida gaz qancha ish bajaradi?
Berilgan: T = 298 K; n = 2 mol; V₁ = 1 10^-2 m³;
V₂ = 2,5 . 10^-2 m³
Noma’lum: A = ?
Yechish.

MUSTAQIL ISHLASH UCHUN MISOLVA MASALALAR

1. 
   Toluolning bug'lanish issiqligi 317,8 J/g. Uning bug‘i ideal gaz qonuniga bo'ysunadi, deb faraz qilinsa. 303 K da 5-10^-2 kg toluol bug'lanishida ichki energiyaning ozgarishini toping.
   

Javobi: 26,72 kJ.

2. 
   100 kmol gaz aralashmasi tarkibida hajm jihatdan (%): 52 H₂: 30 CO₂; 15 N₂ va 3 SO gazlari bo'lib. shu aralashma 773 K dan 1073 K gacha qizdirilganda (bosim normal) qancha issiqlik sarf bo‘ladi? Gazlarning ko'rsatilgan haroratdagi entalpiya qiymatlari 5-jadvaldan olinadi.
   

Javobi: a) 1697,8 KJ; b) 2819, 4 kJ; v) 1121, 6 kJ.

3. 
   Benzolning bug'lanish issiqligi 30,92 kJ/mol bo‘lsa, (benzol bug’larining ideal gaz qonunlariga bo'ysunishini hisobga olib), 293 K da 0.2 kg benzolning bug‘lanishidagi ichki energiya o‘zgarishini toping.
   
4. 
   Entalpiya qiymatlaridan foydalanib (ilovadagi 5-jadval) normal bosimdan 100 kg suv bugMarining 500 dan 100°C gacha sovitilganida bergan issiqlik miqdorini aniqlang.
   

Javobi: -80641,5 kJ.

5. 
   Normal bosimda hajmiy ulushi 25% azot va 75% vodoroddan tarkiblangan 100 kmol gazlar aralashmasim 100 dan 500°C gacha qi/dirish uchun kerak bo’ladigan issiqlik miqdorini hisoblang. Gazlar entalpiyasini ilovadagi 4-jadvaldan oling.
   

Javobi: 11840 kJ.

6. 
   Normal sharoilda olingan 5 10^-3 kripton gazi o'zgarmas hajmda 543 K gacha qancha issiqlik ajraladi?
   

Javobi: - 4109.345 J

7. 
   Azot gazi 98,340 Pa bosimda qizdirilgaliida uning hajmi 2 m³ dan 5m³ gacha ortadi. Shu gaz kengayganda qancha ish (A) bajaradi?
   

Javobi: 29,5 kJ.

8. 
   0,2 kg havo 1,325-10⁶ Pa bosimda 8-10^-2 m³ hajmni egallaydi. O'zgarmas bosimda shu gazning hajmi 4 maria oshirilsa. qancha ish (A) bajariladi?
   

Javobi: 2193 J.
300 K da 1 mol xlor gazi izotermik kengayib, hajmi 2.2410 ³ m³ dan
22,4 10^-2 m ’ gacha oshsa, shu jarayonda qancha ish (A) bajariladi.
Javobi: 691,95 kJ.