Metallurgiya asoslari

T–const bo’lganda K_s qiymati ham o’zgarmas bo’ladi. Harorat ozgarsa K_s ning qiymati xam ozgaradi, shuning uchun yuqoridagi tenglama (1) kimyoviy reaktsiyalarning izoterma tenglamasi deyiladi.
Gazlarda partsial bosim bilan ishlash qulay. Agar (1)tenglama partsial bosimlar orqali ifodalansa:
K_P= ,
K_r – partsial bosimlar bilan ifodalangan muvozanat konstantasi.
P_A,P_B,P_C,P_D – muvozanat bosimlari.


Massalar ta’siri qonunining ahamiyati shundan iboratki, bu qonun muvozanat ho’latida reaktsiyaga kirishuvchi moddalar kontsentratsiyasi va reaktsiya mahsulotlari kontsentratsiyasini boglaydi.
Birinchi marta Bertlo va Peon de Sen-Jiv, Guldberg va Vaagelar muvozanat konstantasini massalar ta’siri qonuni bilan boglashdi. Muvozanat konstantasining qiymati birdan katta bo’lsa, to’g’ri reaktsiya o’z-o’zidan sodir bo’ladi, yani reaktsiya S va D moddalar hosil bo’lish tarafiga siljiydi.

Misol:

40% 60%

Demak, efir hosil bo’lish reaktsiyasi ehtimolligi 4marta ko’proq ekan. .

• 
  K_s va K_r orasidagi munosabat Mendeleev-Klapeyron tenglamasidan foydalanib topiladi:
  

PV=nRT
P = CRTligini xisobga olsak va (konkret A modda uchun R_A = [A]·RT) har bir komponent uchun portsial bosim qiymatini qoyib chiqilsa:
K_P=


K_P = K_с vа K_р bog’liqligi


Δn - ong va chap tomonlar darajalari yig’indisining ayirmasi.
Bu tenglama orqali K_s malum bo’lsa, K_P ni topish mumkin. Aksincha, K_P qiymatiga qarab K_s ni ham topish mumkin.