Metallurgiya asoslari

MASALALAR YECHIMLARIDAN NAMUNALAR
1.misol. Agar spirtning bug' hosil qilish solishtirma issiqligi 858.95 J/g, bug'ining solishtirma hajmi 607 sm³/g bo'lganda, 20 g spirtning qaynash haroratidagi bug'lanish ichki energiya o'zgarishini hisoblab to­ping.
Yechish. Bunda termodinamikaning birinchi qonuni tenglamasi (16.2) dan foydalaniladi:
Q = J/g = 858,95 J/g
Spirt qaynaganda, uning bug' bosimi atmosfera bosimi R = 101325 Pa teng bo'ladi. Hisoblashda bug'langan spirtning grammlardagi miqdorini hisobga olish lozim, kengayish ishini joullarda.hajmni esa m³/g da ifodalash kerak. Jarayon izobar holatda.kechadi (18.2) formulaga muvofiq:
A_p = 101325-0.607-10^-3 = 61,48J,
U = 20 (858,95 – 61,48) = 15949 J = 15.949 kJ: U >0.
2-Misol. Suvnmg bug' hosil qilish solishtirma issiqligi 2451 J/g. Suv bug'lari ideal gaz qonuniga bo'ysunsada, deb faraz qilinsa, 20°C da 100 g suv bug’lanishida ichki energiyaning o’zgarishini aniqlang.
Berilgan: m = 100g; MH₂O g/mol; R = 8,3J4; T = 293 K.
Noma'Ium: AU = ?
Yechish. Bunda ideal gaz holat tenglamasidan foydalaniladi:
R V = nRT, ammo P V = bo'lgani uchun,
= n RT = (100/18) 8,314 293,
_bo’ladi.
3-misol. S = 40,2 J/mol bo’lgan 5 10^-3 kg CO₂ gazi o’zgarmas hajmda 573 dan 673 K gacha qizdirilsa, qancha issiqlik sarf bo'ladi?
Berilgan: m = 5*10^-3 kg; M CO₂ = 44 10^-3 kg;

T₂= 673 K; T = 100 K.
Noma'lum: Q = ?
Yechish. Q = n C (T₂ - T, ) = 0,114 40,2 100 = 458,3 J.
4-misol. 293 K va 101325 Pa bosimda hajmni 0,0112 m³ bo’lgan CO₂ gazi 313K gacha qizdirilgan, natijada uning hajmi 0,0224m³ ortgan. Gazning kengayishida qancha ish bajarilgan?Jarayon natijasida qancha issiqlik ajralgan?