Metallarni bukish texnologiyasi

Tekislikda egri chiziqli rejalash

Egri chiziqli rejalash ishlarini olib borishda sirtlar rejalashga tayyorlanib 2:Instruksion karta (1-mashq), so‘ng rejalash mashqi odkaziladi.

1. Aylanalarni rejalash va ularni teng bo ⁽laklarga bo ‘lish mashqi

1. 
   Aylanalarni rejalash. Buning uchun:
   

1. 
   rejalashga tayyorlangan sirtda chekich bilan aylana markazi belgilanadi;
   
2. 
   sirkul oyoqlarini aylana radiusiga moslab keriladi;
   

v) sirkulning bir oyogdni markazga o‘matib, ikkinchi oyogd bilan aylana chizigd rejalanadi.

2. 
   Aylanani teng to‘rt bodakka bo dish (aylana ichiga kvadrat chizish). Buning uchun:
   

1. 
   lineykaning qirrasini aylana markazidan odadigan qilib joylashtirib, u orqali o‘q chizigd odkaziladi;
   
2. 
   o‘q chizigdning aylana bilai kesishish nuqtalari 1 va 2 lar chekich bilan belgilanadi;
   

v) sirkul oyoqlarini aylana radiusidan 10—12 mm kattaroq qilib keriladi;

g) sirkul oyoqlarini navbat bilan 1 va 2 nuqtalarga qo‘yib, I—I va II—II yoylar chiziladi;

d) yoylarniig kesishish nuqtalari orqali ikkinchi o‘q chizigd odkaziladi. Bu chiziqning aylana bilan kesishish nuqtalari 3 va 4 lar chekich bilan belgilanadi;

e) 1, 3, 2 va 4 nuqtalarni birlashtirib kvadrat hosil qilinadi (50-rasm,a).

3. 
   Aylanani teng olti bodakka bo dish (aylana ichiga muntazam oltiyoqlik chizish). Buning uchun:
   

1. 
   metall plastinkaga sirkul bilan bernlgan diametrdagi aylana chiziladi;
   
2. 
   aylanani lva 2 nuqtada kesuvchi markaziy o‘q chiziq odkazilib, bu «uqtalar chekich bilan belgilanadi;
   

v) sirkulning odchami o‘zgartirilmagan holda o‘sha radius bo‘yidia 1 va 2 nuqtalar orqali aylanani, 3, 4, 5 va 6 nuqtalarda kesuvchi yoyilar odkaziladi va 3, 4, 5, 6, nuqtalar chekich bilan belgilanadi;

g) 1,3; 3,5; 5; 2; 2,6; 6,4; 4,1 nuqtalar birlashtirilib (50-rasm, b) aylana ichiga chizilgan muntazam oltiyoqlik hosil qilinadi.