Меҳрибон ва раҳмли Аллоҳ номи билан !

Қамишзорлардаги балиқларни сотиш ҳақидаги фасл
Эй мўминлар амири, сен мендан қамишзорлар ва сув йиғиладиган жойлардаги балиқларни сотиш ҳақида сўраган эдинг, сувдаги балиқларни сотиш мумкин эмас, чунки унда шубҳа бор, бошқа жиҳатдан балиқ уни овлайдиганга тегишлидир. Агар балиқ қармоқ ва тўрларда эмас, қўлда тутилса уни сотишнинг зарари йўқ. Қўлда тутса бўладиган балиқ идишдаги балиқ кабидир, агар фақат овлаб тутиладиган балиқ бўлса, у чўлдаги кийик ёки ҳаводаги қуш каби бўлиб, уни сотиш мумкин эмас, чунки у шубҳалидир ва балиқ уни овлаганга тегишлидир.
Баъзилар қамишзолардаги балиқларни сотишга рухсат берадилар, бизнингча бунга рухсат бермайдиганларнинг йўли тўғридир, яна Аллоҳ билгувчироқ.
182. Аъло ибн Мусаййиб ибн Рофеъ Ҳорис Уъклийдан ривоят қилади: Умар ибн Хаттоб (р.а.): “Сувдаги балиқлар билан олди-сотди қилманглар, у шубҳалидир”, деган.
183. Язид ибн Абу Зиёд Мусаййиб ибн Рофеъдан ривоят қилади: Абдуллоҳ ибн Масъуд: “Сувдаги балиқларни сотманглар, у шубҳалидир”, деган.
184. Абдуллоҳ ибн Али Исҳоқ ибн Абдуллоҳдан, у Абу Зиноддан ривоят қилади: “Мен Умар ибн Абдул-Азиздан Ироқдаги балиқ тўпланиб қолган кўл ҳақида, уни ижарага бера оламизми?” деб сўраб мактуб ёздим. У: “Шундай қилинглар!” деб жавоб ёзди.
185. Абу Ҳанифа Ҳаммоддан ривоят қилади: “Мен Абдул-Ҳамид ибн Абдураҳмондан сўраган эдим у Умар ибн Абдул-Азизга қамишзорлардан овланган балиқни сотиш ҳақида сўраб мактуб ёзди. Умар унга: “Бунинг зарари йўқлиги ва бу ёпиқ сув ҳавзаси эканлигини”, айтиб жавоб ёзди.
186. Ҳасан ибн Умора Ҳакам ибн Утайбадан, у Иброҳимдан ривоят қилади: “Агар қамишзордан овланган балиқни сотиб олсанг ва уни бир қисмини кўрсанг ҳам буни зарари йўқ” деди.
Бизга етиб келишича, Али ибн Абу Толиб (р.а.) Бирсдаги қамишзорга тўрт минг дирҳам солиқ солиб, уларга бу ҳақда терига аҳднома ёзиб берган. Али бу қамишзорни уларга қамиш борасидаги шартнома асосида берган.
187. Абу Юсуф айтади: Ибн Абу Лайло Омир Шаъбийдан ривоят қилади: “Пайғамбар (с.а.в.) шубҳали савдодан қайтарганлар”, деди.