Menejmet va marketing

14-Mavzu.  MARKETING  MUHITI 

Reja: 

 

1. Marketing muhiti tushunchasi va mohiyati 

2. Korxona mikro-muhiti 

3. Korxona makro-muhiti 

 

Tayanch  so’zlar:  marketing,  marketing  muhiti,  mikromuhit, 

makromuhit,  tabiiy  muhit,  marketingda  axborot,  zamonaviy  marketing, 

ishlab chiqarish, mikro marketing, marketing kompaniyasi davri, iste’molchi, 

marketing bo’limi davri, konsepsiya, marketing konsepsiyasi, ishlab chiqarish 

konsepsiyasi, tovar konsepsiyasi. 

 

1. Marketing muhiti tushunchasi va mohiyati. 

Marketing  muhiti  deganda  korxona  marketing  xizmati  xodimlarining 

mijozlar bilan yaxshi hamkorlik munosabatlarini o’rnatish va bu munosabatlarning 

saqlanishiga  bevosita  ta'sir  ko’rsatuvchi  sub'ektlar  va  kuchlarning  majmui 

tushuniladi.  Muhit  doimiy  o’zgarishda,  ya'ni  u  yoki  bu  salbiy  yo  ijobiy  ta'sir 

ko’rsatishi  mumkinligi  sababli,  uni  tizimli  o’rganish,  alohida  jarayonlarni  va 

ularning o’zaro aloqasini kuzatish zaruriyati marketing tadqiqotlari jarayonida juda 

muhim  tadbir  bo’lib  hisoblanadi.  Hatto  muhitning  arzimas  o’zgarishiga  e'tibor 

bermaslik yoki nazoratni susaytirish korxonaning va bozorning boshqa sub'ektlari 

ishida juda og’ir oqibatlarga olib kelishi mumkin.  

Odatda muhitlar mikromuhit va makromuhitlarga ajratiladi.  

Makro-muhit  yoki  tashqi  sharoitlar  omillari  asosan  tizimli, umumiy  bozor 

doirasidagi  omillardan  iborat.  Bu  erga  turli  xil  iqtisodiy,  huquqiy,  siyosiy, 

demografik,  geografik,  milliy,  ilmiy-texnikaviy,  texnologik,  ijtimoiy-madaniy  va 

boshqa xarakterdagi ta'sirlarning keng spektri kiradi.  

Mikro-muhit  yoki  ichki  sharoitlar  omillari  korxonaning  faoliyati  va  uning 

imkoniyatlariga  bevosita  tegishli.  Mikro-muhitning  asosiy  qismi  firma 

boshqaruvining  nazorati  ostida  bo’ladi  (faoliyat  sohasini  aniqlash,  kadrlarni 

tanlash,  xodimlar  malakasining  umumiy  darajasi  va  marketing  madaniyati, 

maqsadli bozorlar (segmentlar)ni, tovarlar harakatining yo’llarini tanlash, raqobat 

kurashida strategiyalarni ishlab chiqish, marketing vazifalarini echish. 

Shunday  qilib,  mikro-muhitni  o’rganish  bozorning  aniq  sub'ektiga  nisbatan 

qo’llanilgan  holda  amalga  oshiriladi,  undan  farqli  ravishda  makro-muhit  esa 

marketing va bozor sub'ektlari, mamlakat va xalq iste'moli tovarlari sohalari uchun 

umumiy ko’rinishda namoyon bo’ladi.