Menejmentga kirish

ishonchli va mazmunli
axborot olib turishi 
lozim. Ortiqcha, befoyda axborot rahbar ishini qiyinlashtiradi, ortiqcha mehnat va 
vaqt sarflashga olib keladi. 
Axborot 
tushunarli
boʻlishi kerak. Chalkash, bir-biri bilan taqqoslab
boʻlmaydigan koʻrsatkichlar toʻ¨ri rahbarlik qilishga va oʻz vaqtida qaror qabul 
qiliga putur etkazadi. 
Ahborotning oʻz vaqtida kelishi va oʻz vaqtida bajaruvchilarga yuborilishi, 
ya’ni
 tezkorligi
ham juda muhimdir. U boshqaruv jarayonining, bino-barin, ishlab 
chiqarishning uzluksiz borishiga yordam beradi. Shuningdek, dastlabki axborotni 
boshqarish turli maqsadlar uchun oson oʻzgarish, undan boshqaruvning barcha 
boʻ¨inlarida foydalanish mumkinligi, axborotning uzil-kesil ishlanish, qoʻshimcha 
ishlov bermasdan foydlanishi ham katta ahamiyatga ega. 
Zarur paytda kerakli natija beradigan axborotlar qimmatli hisoblanadi. Kech 
berilgan axborotlar oʻz qimmatini yoʻqotadi. 
Ishlab chiarish vaziyatiga toʻ¨ri baho berish va aniq qaror qabul qilish uchun 
boshqaruv organi axborot bilan 
toʻliq
ta’lim etilishi, axborot hajmi maqsadga 
muvofiq boʻlishi kerak. Axborot etishmasligi yoki haddan tashqari koʻpayib 
ketishi tezkor va toʻ¨ri boshqarishga xalal beradi va nihoya, boshqarish apparati 
xodimlari qanchalik yuqori malakali boʻlsa, axborot qimmati ham shunchalik 
yuqori va tartibga solingan boʻladi. Boshqarish organlari ma’lumotlar qabul 
qiluvchi texnika vositalari bilan qanchalik mukammal ta’minlangan boʻlsa, 
rahborlarga ortiqcha, befoyda ma’lumotlar shunchalik kam kelib tushadi. Bu esa 
oʻz navbatida axborot oqimidagi 
tejamkorlikni 
ta’minlaydi. 
Boshqarish tizimining muvaffaqiyatli ishlashining zarur sharti faqat toʻ¨ri 
aloqagina emas, balki teskari aloqaning ham mavjud boʻlishidir. Teskari aloqa har 
qanday darajadagi tizimlar harakatini roslab turish uchun universal mexanizm 
hisoblanadi. 

---

91 
Boshqariluvchi tizimdan boshqaruvchi tizimga (boʻysinuvchidan boshliqqa) 
kelib tushadigan axborotni, ya’ni berilgan farmoyish va buyruqning natijalari 
toʻgʻrisidagiaxborotni teskari aloqa deb tushunish qabul qilingan. 
Boshqaruv tizimi unsurlari ichida murakkab, koʻp tomonlama va xilma-xil 
aloqalar mavjudligi sharoitida teskari aloqaning ahamiyati ayniqsa ortadi. Boshqaruvchi 
tizim farmoyish yoki buyruq (topshiriq) bergandan keyin shu farmoyish yoki buyruq 
qanday bajarilayotganligi toʻ¨risida teskari aloqa yoʻli boʻyicha oʻz vaqtida axborot 
bilan ta’minlanib turilmasa, boshqarish jarayoni buziladi va boshqaruv tizimi butunlay 
izdan chiqadi.
Ishlab chiqarishni va davlat boshqarishning barcha darajalarida mustahkam 
teskari aloqa mavjudligi xarakterlidir. Oddiy bir misol. Mamlakatimizning 
iqtisodiy va sotsial rivojlanishi boʻyicha ishlab chiqiladigan barcha qonunlar 
albatta umumxalq muhokamasiga qoʻyiladi, ularga mehnatkashlarning mulohaza 
va istaklari hisobga olinib, qoʻshimchalar va oʻzgartirishlar kiritiladi. 
Teskari aloqa yordamida axborotni joʻnatuvchi bilan uni qabul qiluvchi 
oʻrtasida aloqa oʻrnatiladi. Bu jarayonda axborotni qabul qiluvchi axborot bilan 
oʻzaro almashuv jarayonining barcha bosqichlarini takrorlaydi, natijada axborotni 
yuboruvchi endi uni qabul qiluvchiga aylanadi, ya’ni har ikkala tomon oʻz 
vazifalarini oʻzaro almashgandek boʻlinadi.