"menejment va iqtisodiyot"

                                                                2.1 - jadval.                        
Maqsadlar va resurslar o`rtasidagi bog’liqlik. 
 
Tashkilot 
Materiallar  Texnologiya 
Odamlar 
Axborot 
«IBM» 
«Eppl»(i/ch) 
 
 
Yarim 
yetkazgichlar, 
metallar, 
plastmassalar 
Yig’ish  liniyalari 
Muhandislar, 
dasturlovchilar 
boshqaruvchilar, 
sotuvchilar, 
yig’uvchilar 
Bozor  tadqiqotlari 
va defektlar 
to`g’risida  hisobot 
«MakDonalds» 
(i/ch/xizmat 
ko`rsatish) 
 
Go`sht, 
kartoshka, 
bulkalar, 
qog’oz 
Ovqat tayyor-
lashning mexa-
nizatsiyalashgan 
usuli (oshxona 
jihozlari) 
Restoran  boshqa 
ruvchilari, 
hisobchilar, 
sotuvchilar 
Sotish  bo`yicha,   
omborxo  nadagi   
hisob-kitob  va 
mahsulot   xarajat-
lari   hisoboti 
«Federal 
ekspress» 
(tijorat xizmati) 
Konvertlar, 
manzillar 
uchun  yorliklar 
Komp’yuterlar 
reaktiv samo-
lyotlar, yuk ma-
shinalari 
Yetkazib  berish 
bo`yicha 
haydovchilar, 
operatorlar,   
mexaniklar 
Yuk  qayerda tur-
ganligi,   yetkazib 
berish  xarajatlari 
va tushum  to`g’ri-
sidagi  axborot 
«Katolik 
cherkovi» 
(notijorat 
xizmat) 
Shag’am, 
xushbo`y   
narsalar, 
bibliya 
Telefon, tran-
sport, pechat 
mashinkalari 
Mullalar,  poplar 
Bibliyaga  jo’nat-
malar  cherkov 
maktablari  uchun 
xarajalar 
* 
Kursiv orqali belgilangan resurslar,  mazkur tashkilot uchun birlamchi ahamiyatga ega.
  

---

27 
 
 
Bo`linmalar.  Murakkab  tashkilotlar  o`ziga  xos  aniq  vazifalarni  bajaradigan 
va  aniq  maxsus  maqsadlarga  erishadigan  bo`linmalarning  shakllanishi  hisobiga 
aniq  gorizontal  mehnat  taqsimotini  amalga  oshiradi.  Bunday  bo`linmalar  odatda 
bo`lim  yoki  xizmat  deb  yuritiladi.  “MakDonalds”  korporatsiyasi  tashkilotning  har 
bir  asosiy  funktsiyasi  uchun  maxsus  bo`linmalarga  ega,  bu  bo`linmalar  – 
marketing, 
sotish, 
sotib 
olish, 
ko`chmas 
mulk 
bo`limlari 
va 
h.k.z. 
“MakDonalds”dagi    yoki  boshqa  tashkilotlardagi  bu  bo`linmalar  o`zining  xususiy, 
kichik  va aniq bo`linmalariga  ega.  
Vertikal  mehnat  taqsimoti.  Tashkilotda  ish  tarkibiy  qismlarga  bo`linishi 
sababli,  kimdir  bu  ishni  uning  muvaffaqiyatli  bo`lishi  uchun  muvofiqlashtirishi 
kerak.  Shunday  qilib,  tashkilotda  ikki  turdagi  mehnat  taqsimoti  mavjud.  Birinchisi 
–  umumiy  faoliyat  qismlarini  tashkil  etuvchi  komponentlarga  mehnat  taqsimoti, 
ya`ni  gorizontal  mehnat  taqsimoti.  Ikkinchisi,  vertikal  mehnat  taqsimoti  deb 
nomlanib,  harakatni  muvofiqlashtirish  bo`yicha  ishning  o`zini  bajarishdan 
ajralishini  ko`rsatadi.  Boshqa  kishilar  ishini  muvofiqlashtirish  bo`yicha  faoliyat 
boshqarish hisoblanadi.