"menejment va iqtisodiyot"

Maqsad turlari 
 
Maqsadni turkumlash belgilari 
Maqsadlar 
1  Umumjamiyat  miqyosidagi  muno-
sabatlarni  aks ettirishiga  qarab 

 siyosiy maqsadlar 

 iqtisodiy maqsadlar 

 ijtimoiy  maqsadlar 

 ma`rifiy-ma`naviy  maqsadlar 

 halqaro  munosabatlar  sohasidagi 
maqsadlar va boshqalar. 

---

16 
 
2  Boshqaruv darajalariga  qarab  

  Hududiy  maqsadlar: 
-  mamlakat  maqsadlari 
-  viloyat  maqsadlari 
-  tuman maqsadlari 
-  qishloq maqsadlari 
-  ishlab chiqarish maqsadlari 
-  halq xo`jaligi  maqsadlari 
-  tarmoq (sektor) maqsadlari 
-  korxona (firma)  maqsadlari 
-  yakka shaxs maqsadi 
3  Amalga  oshirish muddatiga qarab 

  joriy  maqsadlar 
4  Boshqaruvning  amalga  oshirilishiga 
qarab 

  istiqboldagi   maqsadlar 
-  uzluksiz  (kundalik)  maqsadlar 
-  fursatli  maqsadlar 
-  bir martalik  maqsadlar 
5  Kutiladigan  natijalarga  qarab 

  pirovard maqsadlar 
6  Murakkablik  darajasiga  qarab  

  oraliq maqsadlar 
-  oddiy, an`anaviy  maqsadlar 
-  muammoli  maqsadlar 
-  innovatsion  maqsadlar 
Mazkur  turkumlanishdan  ko`rinib  turibdiki,  maqsadlar  o`zaro  bog’liq  bo`lib, 
muayyan  ierarxiyaga,  ya`ni  yuqori  va  quyi  maqsadlarga  bo`linishi,  bir  maqsad 
boshqa bir maqsadga bo`ysunishi mumkin.  
Maqsadlar  joriy,  istiqbol,  uzluksiz,  fursatli  bo`lishi  mumkin.  boshqarish 
jarayonida  bir  martalik  maqsadlarga  ham  zaruriyat  tug’ilishi  mumkin.  bunday 
maqsadlar,  odatda,  korxona  uchun  kutilmagan,  favqulodda  vujudga  kelgan 
muammoni  echish uchun o`rtaga qo`yiladi.     
Boshqarishga  maqsadli  yondashuv  namoyandalari  barcha  maqsadlarni 
quyidagi  to`rtta guruhga  bo`lishadi: 

  oddiy, an`anaviy  maqsadlar; 

  muammoli  maqsadlar; 

  innovatsion  maqsadlar; 

  xodimlar  malakasini,  mahoratini   oshirish bo`yicha maqsadlar. 
Menejmentning  asosiy  maqsadlari:  bashoratlash,  rejalashtirish  va  biznesning 
ko`zlangan  natijalariga  erishish. 
Menejerlarning 
vazifasi 
mavjud  bo`lgan  moddiy  resurslar  asosida 
iste`molchilar  ehtiyojini  hisobga  olib  tovar  va  xizmatlar  ishlab  chiqarishni  tashkil  
qilish,  firmaning  foydaliligini,  ishlab  chiqarish  jarayonini  oqilona  tashkil    etish 
orqali  bozorda  uning  barqaror  mavqeini  ta`minlash,  ilmiy-texnika  bazasini 
rivojlantirish,  kadrlar salohiyatidan  samarali  foydalanish hisoblanadi. 
Buning  uchun quyidagilar  zarur: 

  Texnologik  qayta  qurish  va  ishlab  chiqarishni  avtomatlashtirishni  amalga 
oshirish, yuqori malakali  ishlovchilardan  foydalanishga  o`tish; 

---

17 
 

 
Xodimlar  ishini  rag’batlantirish; 

  Firmaning  samarali  faoliyati  ustidan  doimiy  nazorat  qilish,  barcha  bo`linmalar 
ishini  muvofiqlashtirish; 

  Yangi  bozorlarni  doimiy izlash  va o`zlashtirish. 
Menejerlarga  firmaning  rivojlanish  maqsadlarini  aniqlash,  ustuvor  vazifalarni, 
ularni  amalga  oshirish  tartibini  belgilash,  firmani  rivojlantirish  strategiyasini  ishlab 
chiqish,  qo`yilgan  vazifalarni  muddatida  bajarish  tadbirlari  tizimini  tayyorlash, 
zarur  bo`lgan  resurslarni  va  bo`shliqni  to`ldirish  manbalarini  baholash,  belgilangan 
topshiriqlarni  bajarish  ustidan  nazoratni  kuchaytirish  va  odamlarni  samarali 
boshqarish kabi masalalarni  echishga to`g’ri keladi. 
Bozorda  samarali  harakat  qiladigan  menejer  jarayonining  hamma  shakllari  va 
bosqichlari birligini  ta`minlaydi. 
Menejment  uchun  umumiy  va  maxsus  maqsadlar  xarakterlidir.  Umumiy