Menejment psixologiyasi

5. Demokrativ tip. Jahonda keng ommalashib borayotgan menejmentlik
toifasidan biri - bu demokrativ ishlash uslubiga egalikdir. Demokrativ huquqni,
fuqaroviy jamiyat bunyod etar ekan, o’zidan o’zi tenglik to’g’risidagi mulohazalar
ijtimoiy hayotning asosiy muammosiga aylanadi. SHuni alohida ta`kidlab o’tish
kerakki, hukmdorlikning turli ko’rinishlarida ham adolat mezon sifatida
qo’llanilgan bo’lsa, demokratik ishlash uslubi etakchilik qilganiga hech qanday shak-
shubha yo’q. Demokrativning uchta umumiy printsipiga rioya qilgan holda shaxslararo munosabatni amalga oshirish, keyinchalik esa muomala maromini egallash, jamiyat taraqqiyotiga to’sqinlik qiladigan barcha sub`ektiv to’siqlarni engishga intilish ushbu uslubda faoliyat ko’rsatadigan menejerlarning xususiyati bo’lib hisoblanadi. Demokrativ uslubdagi menejer jamoa fikri, g’oyasi, muayyan darajada qarorga kelishi, xuqukiy tenglikka rioya qilinishi, erkinlikni ro’yobga chiqishi to’g’risidagi masalalarga oqilona munosabatda bo’ladi, imkoniyat boricha barcha holatni hamkorlikda hal qilinishi tarafdori sanaladi. Har bir a`zolarning fikriga quloq solish, uni to’g’ri idrok qilish va tushunish tamoyili, rag’batlash yoki jazolash metodidan foydalanishda hamkorlik printsipiga sodiqlik mazkur uslubning asosiy ko’rinishi ifodasidir.
Lekin demokrativ uslub shaxsiy tashabbus, yakkahol qaror, individual munosabat va pozitsiya hukm surishini inkor etmaydi, chunki mulohaza, mushohada, muhokama jarayonlarida faollik uning muhim jabhalaridan bittasi bo’lib hisoblanadi. Demokrativ uslubning eng muhim ijtimoiy psixologik tomoni shundan iboratki, unda jamoa a`zolari o’rtasida yaqinlik, o’zaro ishonch, o’zaro hurmat, javobgarlik, mas`uliyat, ijtimoiy burchga sodiqlik his-tuyg’ulari shakllanadi. Fikr yuritish, qaror qabul qilish, muammoni echish jarayonlariga yondashishda umumiylik vujudga keladi, hamohanglik, empatiya (hamdardlik), o’zaro qo’llab quvvatlash kechinmalari mavjudligi ular orasida ruhiy iliq muhit hukm surishidan, o’zaro moslik (mutanosiblik) shakllanganligidan dalolat beradi.
Demokrativ uslubga asoslangan menejerlar xalq irodasiga suyangan holda ish yuritadilar, ularning xohishi, ezgu niyati, istiqbol rejasi muassasa taqdirini hal qilish mexanizmi ekanligini yuksak darajada his qilgan tarzda hamkorlik faoliyatini tashkil qiladilar va boshqaradilar.