Menejment nazariyasi

4-jadval
«Texnolog» OAJni buxgalteriya balansining 
asosiy ko‘rsatkichlari (m in. so‘m)
Ko‘rsatkichlar
2006-yil
1-yanvar
holatiga
2007-yil
1-yanvar
holatiga
2008-yil
1-yanvar
holatiga
Passivlar
Asosiy vositalar
480,33
461,34
411,36
Shu jumladan: balans qiymati
1481,46
1596,141
1659,29
Jamg'arilgan amortizatsiya
1001,13
134,80
1247,92
Nomoddiy aktivlar
1,58
0,81
0,06
Uzoq muddatli investitsiyalar
31,57
35,35
35,36
Kapital qo'yilmalar
6,44
0,85
0,00
Uzoq muddatli debitorlik 
qarzlari
7,56
3,62
0,00
0 ‘rnatiladigan uskunalar
0,00
0,00
0,00
Jam i uzoq m uddatli 
aktivlar
527,47
501,97
446,78
Ishlab chiqarish zaxiralari
98,30
120,24
167,02
Tugallanmagan ishlab 
chiqarish
626,41
711,18
708,63
Tayyor mahsulot
6,70
5,80
0,00
Tovarlar
0,00
0,00
0,00
Kelgusi davr xarajatlari
0,71
0,47
0,44
Pul mablagMari
15,88
8,06
81,34
Debitorlik qarzlari
311,57
593,22
443,92
Xaridor va buyurtmachilar 
qarzi
244,66
533,57
272,27
Mol yetkazib beruvchilarga 
berilgan bo'naklar
26,04
17,55
98,87
Boshqa debitorlik qarzlari
40,87
42,10
72,77
Boshqa joriy aktivlar
Jam i joriy aktivlar
1059,56 1438,96
1401,34
Jam i aktivlar
1587,03
1940,92
1848,12

---

Passivlar
Ustav kapitali
250,70
250,70
250,70
Qo'shilgan kapital
Rezerv kapitali
745,56
783,38
415,08
Taqsimlanmagan foyda/ 
qoplanmagan zarar
-126,82
241,07
343,54
Maqsadli tushumlar
Jam i xususiy m ablag'lar 
m anbalari
869,45
1275,15
1009,32
Uzoqmuddatli kreditrlik 
qarzlari
3,68
1,76
0,00
Shu jumladan: uzoq muddatli 
bank krediti
0,00
Boshqa uzoq muddatli 
qarzdorlik
3,68
1,76
0,00
Joriy kreditorlik qarzlari
713.90
664.01
838.80
Shu jumladan: budjet va 
DMFgaqarzdorlik
443,23
301,72
345,19
Mahalliy mol yetkazib 
beruvchilarga qarzdorlik
60,40
82,21
94,11
Olingan avanslar
88,18
86,28
274,06
Mehnatga haq bo'yicha 
qarzdorlik
42,47
69,61
34,04
Boshqa joriy kreditorlik 
qarzlari
79,63
124,20
91,40
Qisqa muddatli bank kreditlari
Ja m i m ajburiyatlar
717,58
665,77
838,80
Ja m i passiv
1587,03
1940,92
1848,12
Jadvaldan ko'rinib turibdiki, «Texnolog» O AJning asosiy vosi- 
talari hajmi yildan-yilga kamayib bormoqda. Bunga asosiy sabab- 
lardan biri bu jamiyatda asosiy vositalarning sotilishi va hisobdan 
chiqarilishidir. Bu ko'rsatkich ikki yil davomida 68,97 mln. so'mga 
kamayib 2008-yil holatida 411,36 mln. so'mni tashkil etdi. Boshqa 
katta o'zgarishlar sodir bo'lmay, «Texnolog» O AJ jam i aktivlari 
mazkur yilning boshida 1848,12 mln. so'mni tashkil etdi.

---

1-diagramma
«Texnolog» OAJ da inson resurslari 
tarkibi diagrammasi
450
400
350
300
250
200
150
100
50
□ Asosiy ishlab
chiqarish
■ Yordanchi ishlab
chiqarish
□ Muxandls-texnlk
xodimlar
□ Ma'muriyat
0
2003-y 2004-y 2005-y 2006-y 2007-y
Balansning passiv qismida ustav kapitali o'zgarishsiz qolib, 
joriy kreditorlik qarzlari 838,8 mln.so‘mga yetdi. Uch yil davomi­
da jamiyat a’zolarining qilgan mehnatlari 2005-yildagi zarardan farqli 
ravishda 2007-yilda 343,54 mln. so'mlik olgan foydasi bilan baholan- 
moqda.
«Texnolog» OAJda inson resurslariga katta e’tibor qaratilib, 
mehnat kodeksi moddalariga mos ravishda ikki tomonlama shart- 
nomalar asosida ish olib borilmoqda. Zamon talablaridan kelib 
chiqib ishlab chiqarishni avtomatlashtirish natijasida ko‘p ishchi 
o'rinlari qisqarib bormoqda. Buni quyidagi jadvalda ham ko'rish 
mumkin.
Diagrammani tahlil qilish natijasida ko'rish mumkin-ki, yildan- 
yilga ishchi-xodimlar soni kamayib bormoqda. Ayniqsa, asosiy ishlab 
chiqarish xodimlari soni 2007-yilda 2001-yilga nisbatan deyarli ikki 
barobarga kamayib, 209 kishini tashkil etmoqda. Bunday ishchi­
larning kamayishining oldini olish maqsadida «Texnolog» O A J 
ma’muriyati xodimlari 2008-yildan e’tiboran korxonada paxta terish 
mashinalarini ishlab chiqarishni yo'lga qo'yish uchun harakat qil- 
moqda.
Yuqoridagidek, xodimlarning kamayishi yordamchi ishlab chiqa- 
rishda ham kuzatilmoqda. Bunga sabab, asosiy ishlab chiqarish- 
ning to'liq quw at bilan ishlamaganligidir, deyish mumkin.

---

«Texnolog» OAJda ishchi resurslariga qanchalik e’tibor beril- 
masin, baribir ishchilar sonini saqlab qolish imkoniyati bo'lmadi. 
Shunga qaramay, ishchi va xodimlar ish haqi yildan-yilga ko'tarilib 
bormoqda. «Texnolog» OAJ m a’muriyati har doim ish haqi masa- 
lasini ishchilarga bo'lgan birinchi e’tibor sifatida qarab kelmoqda. 
Buni quyidagi chizmada ko'rishimiz mumkin.