Менежмент” фанидан маърузалар матни

4.3.Ташкил қилиш

Бошқарувнинг кейинги вазифаси ташкил қилишдир. Унинг вазифаси қуйидагилардир:

• 
  ташкилотни қисмларга бўлиш, умумий бошқарув вазифаларини бўлинмалар ва ходимлар ўртасида тақсимлаш;
  
• 
  ташкилотнинг ташкилий тузилмасини шакллантириш, унинг элементлари ўзаро ҳамкорлигини йўлга қўйиш;
  
• 
  ташкилотнинг маълум ташкилий маданиятини шакллантириш учун шароитлар яратиш;
  
• 
  қабул қилинган қарорларни бажарилишини ташкил қилиш ;
  
• 
  ишлаб чиқариш, савдо ва бошқа жараёнларни жорий ташкил қилиш;
  
• 
  ташкилот фаолиятини ресурслар билан таъминлаш;
  
• 
  вазифалар ва ваколатларни бошқаларга топшириш;
  
• 
  ташкилотни уни ривожланиш жараёнида ислоҳ қилиш (қайтадан ташкил қилиш).
  

Бошқарув жараёнлари ва уларни ташкил қилишни ҳам кўриб чиқиш мумкин. Бу жараёнлар асосий, ёрдамчи ва хизмат кўрсатувчиларга бўлинадилар. Бунда меҳнат предмети сифатида бошқарув қарори, ахборотлар ва ҳужжатлар бўладилар. Агар операция меҳнат предметининг параметрларини ўзгартиришга қаратилса, жараён асосий бўлади. Хизмат кўрсатувчи бошқарув жараёнларига меҳнат предметини жамлаш, назорат қилиш ва узатиш, ёрдамчиларга эса натижасида асосий ва хизмат кўрсатиш жараёнларини бажарилиши учун нормал шароитлар яратиладиган операциялар киради.
Бошқарув жараёнларини рационал ташкил қилишнинг шартларини ажратиш мумкин:

• 
  мутаносиблик;
  
• 
  узвийлик;
  
• 
  мақсадларнинг мавжудлиги;
  
• 
  ҳаракатларнинг эластик (эгилувчан)лиги;
  
• 
  барқарорлик;
  
• 
  меҳнат тақсимоти;
  
• 
  бошқарилиш меъёрларига риоя қилиниши;
  
• 
  мажбуриятлар ва ваколатларни бошқаларга топширилиши;
  
• 
  параллеллик;
  
• 
  тўғридан тўғри аниқлик;
  
• 
  бир маромдалик;
  
• 
  бир турдаги меҳнат предметларини бир жойда жамланиши;
  
• 
  жараёнларни эгилувчанлиги.
  

Топшириш жараёни ўз ичига қуйидаги ҳаракатларни олади:

• 
  мажбуриятларни белгилаш;
  
• 
  талаб қилинадиган натижаларни белгилаш;
  
• 
  керакли ваколатларни топшириш ва зарурий натижаларга эришиш бўйича мажбуриятларни зиммасига юклаш.