Menejer tushunchasi

Menejer faoliyatini rejalashtirish va tashkil qilish. Menejerning mexnati, tovar ishlab chiqaruvchilarning mexnatini ajralmas qismi, menejmentning funksiyalari operativ bajarilishi to’g’ri tashkil qilinishiga bog’liq bo’ladi va ishlab chiqarish natijasiga ta’sir ko’rsatadi. Menejerning mexnati aqliy, ijodiy xaraqterlarni o’zida mujassam etadi. Boshqaruv mexnatini ishchilari bevosita moddiy ta’sir ko’rsatmaydi, ammo ularning mexnati samarali bo’ladi. Boshqaruv mexnatini natijasi egri xisoblanadi, agar ishlab chiqarish faoliyati mexnat kolleqtivining ko’rsatkichlari bilan boshqaruvchilik mexnatining o’ziga xos xususiyati xam kiyin, bir xillari uni aniq ulchovini belgilash mumkin emas. Boshqaruv maksadga yunaltirilgan jarayondek, avvalambor insonlarni boshqarishdir. Inson ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarga ta’sir etuvchi asosiy komponentdir va xar qanday jamiyatda u bir vaqtning o’zida boshqaruvning xam obyekt xam subyekti bula oladi. Xar qanday inson u egallagan lavozimidan kat’iy nazar vakolatli organlarda o’z aksini topgan jamiyat tomonidan boshqariladi. Xar qanday darajadagi raxbar o’zining xoxishi bo’yicha boshqarmaydi. Teng xuquqli jamiyatda jamiyat tomonidan nazoratdan xech kim erkin emas, xattoki eng yuqori darajali raxbar xam, Prezident xam jamiyatning xar bir a’zosi boshqariluvchi xisoblanadi, chunki u ma’lum bir kolleqtivga kiradi. Shu bilan birga jamiyatning xar bir a’zosi boshqaruvchi bo’lib xisoblanadi. Boshqaruv maksadga yunaltirilgan jarayondek, avvalambor insonlarni boshqarishdir.
Inson ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarga ta’sir etuvchi asosiy komponentdir va xar qanday jamiyatda u bir vaqtning o’zida boshqaruvning xam obyekt xam subyekti bula oladi. Xar qanday inson u egallagan lavozimidan kat’iy nazar vakolatli organlarda o’z aksini topgan jamiyat tomonidan boshqariladi. Xar qanday darajadagi raxbar o’zining xoxishi bo’yicha boshqarmaydi. Teng xuquqli jamiyatda jamiyat tomonidan nazoratdan xech kim erkin emas, xattoki eng yuqori darajali raxbar xam, Prezident xam jamiyatning xar bir a’zosi boshqariluvchi xisoblanadi, chunki u ma’lum bir kolleqtivga kiradi. Shu bilan birga jamiyatning xar bir a’zosi boshqaruvchi bo’lib xisoblanadi.
Jamiyatning turli a’zolarining ishtiroki bir xil bosqichda bulmaydi. Ko’pchilik ishga passiv katnashadi, shu bilan birgalikda turli jamoa-tashkilot va komissiya a’zolari bo’lib xisoblanadi. Professional muxandislar guruxi xam bo’lib, ishlab chiqarishni tashkillashtiruvchi, davlat, xo’jalik organlari raxbarlari xisoblanadi. Ular maxsus boshqaruv mexnati bilan shug’ullanib, jamoa foydali mexnati turlari bo’lib xisoblanadi.
Menejer mexnati o’zini xarakatlarida, operasiyalarda, ya’ni insonlar boshqaruv jarayonida bajarganda jipslashadi. U yopik siklik formaga egadir. Boshqaruv jarayoni qo’yilgan maksaddan boshlanib, vazifa va vazifaning yechilishi bilan yakunlanib, maksadga erishish bilan tugaydi. Masala yechilgandan keyin, maksadga erishishda, yana boshqa vazifa qo’yiladi, yangi maksad va yana boshqaruv jarayoni boshlanadi.
Bozor iqtisodiyotiga kirib borishning strategik kursi yangi yondoshuvchilarni talab kiladi. bu talablar asosan iqtisodiyotda, boshqaruvda va ijtimoiy muammolar yechimida namoyon bo’ladi. Insoniyat bulmagan yoki katnashmaydigan yuqori texnologiya va mexanizmlar keraklicha ta’sirchan bula olmaydi. Menejment sistemasida xo’jalik mexanizmining isloxati asosiy omil bo’ladi, bundan tashqari faoliyatchanlik va ta’sirchanlik isloxatlari boshqaruv qadrlari ya’ni menejerlar tomonidan aniqlanadi.
Bozor iqtisodiga utgan, ishlab chiqarishda strukturali siljish, ilmiy-texnik yutuqlarni amalda qo’llash, xo’jalikning ijtimoiy ahamiyatining o’sishi, jamiyatning demoqratizasiyalashtiriluvchi, bularning xammasi menejer ishlarini qiyinlashtiradi va bir qator isloxatlar talab qiladi.